เจียวกู่หลาน สมุนไพรขึ้นชื่อจากจีน
สมุนไพรจีน ไม่ได้มีแค่ถั่งเช่าอย่างเดียว สมุนไพรจีนหลากหลายชนิดถูกทำให้เป็นชา เครื่องดื่มที่มีประวัติศาสตร์หลากหลาย โดยเฉพาะชาจีนที่มีให้เลือกดื่มหลายประเภท นอกจากดื่มเป็นกิจวัตรประจำวันแล้ว การดื่มชาจีน ก็มีสรรพคุณมากมายที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย โดยในวันนี้ เราขอแนะนำให้ทุกคนที่รู้จักและไม่รู้จักชาจีนประเภทหนึ่งที่ชื่อว่า “เจียวกู่หลาน” ว่าชาเจียวกู่หลาน สรรพคุณของมันมีอะไรบ้างที่ดีต่อร่างกาย เจียวกู่หลาน คืออะไร แล้วการดื่มชาเจียวกู่หลาน สิ่งที่ควรระวัง มีอะไรบ้าง
เจียวกู่หลาน คืออะไร
เจียวกู่หลาน หรือมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Gynostemma pentaphyllum ในภาษาไทย เราจะเรียกว่า “ปัญจขันธ์” มีที่มาและต้นกำเนิดจากประเทศจีนฝั่งใต้และแถบเอเชีย เป็นพืชชนิดเถาวัลย์ที่ชาวจีนใช้เป็นยาสมุนไพรและเอามาชงเป็นชามาอย่างยาวนาน ซึ่งมีสรรพคุณในการรักษาอาการป่วยและโรคหลายชนิด เจียวกู่หลาน เป็นพืชที่จัดอยู่ในวงศ์แตง (Cucurbitaceae) เช่นเดียวกับแตงกวาและแตงโม เจียวกู่หลาน เป็นใบชนิดหนึ่งที่สามารถทานเป็นอาหาร นำไปต้มเป็นชาสมุนไพร หรือทำเป็นสารสกัดได้
ชาเจียวกู่หลาน ใช่ชาเขียวหรือเปล่า?
เจียวกู่หลานกับใบชาเขียว อยู่คนละสปีชีส์กัน แต่มีประโยชน์บางอย่างและรสชาติที่เหมือนกัน และความแตกต่างที่เห็นได้ชัดของชาเจียวกู่หลานและชาเขียว คือชาเจียวกู่หลานจะปลอดคาเฟอีน ต่างจากชาเขียวที่มีคาเฟอีน
สารประกอบที่ดีต่อร่างกายในชาเจียวกู่หลาน จะมี ซาโปนิน (Saponins), โพลีแซคคาไรด์ (Polysaccharides), ฟลาโวนอยด์ (Flavonoids), กรดอะมิโน (Amino acids) และ ไฟโตสเตอรอล (Phytosterols) นอกจากนี้ก็มีเอนไซม์ วิตามินและแร่ธาตุที่ดีต่อร่างกายด้วย
สรรพคุณเจียวกู่หลาน มีอะไรบ้าง
การดื่มชาเจียวกู่หลาน มีสรรพคุณหลากหลาย เช่น บรรเทาความเครียด ดีต่อสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด ทำให้การหลับนอนดีขึ้น ลดระดับน้ำตาลในเลือด เป็นเครื่องดื่มควบคุมน้ำหนัก เสริมสร้างภูมิต้านทาน และช่วยรักษาการทำงานของตับ
บรรเทาความเครียด
มีการวิจัยออกมาว่า Gynostemma หรือเจียวกู่หลานมาซาโปนิน (Saponin) มากกว่า 80 ชนิด ซึ่งเป็นสมุนไพรที่มี อแดปโตเจน (Adaptogen) หรือสารสกัดจากสมุนไพรที่ช่วยปรับการทำงานของร่างกายและจิตใจ หรือเรียกได้ว่าเป็นสมุนไพรต้านความเครียดนั่นเอง
ดีต่อสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด
ซาโปนินหลากหลายชนิดที่พบในเจียวกู่หลาน นอกจากจะเป็นอแดปโตเจนแล้ว ก็ยังเข้าไปช่วยปล่อยไนตริกออกไซด์จากหลอดเลือด ทำให้รู้สึกผ่อนคลายและทำให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น ซึ่งช่วยลดความดันโลหิตสูงและลดความเสี่ยงต่อการเกิดปัญหาหลอดเลือด และยังลดการเกาะตัวของเกล็ดเลือด ลดการสะสมของคราบพลัคได้ดีด้วยเช่นกัน
ทำให้การหลับนอนดีขึ้น
อแดปโตเจนที่พบในเจียวกู่หลาน อาจช่วยรักษาโรคนอนไม่หลับได้ ซึ่งมีการศึกษามาว่าอแดปโตเจนสามารถช่วยรักษาอาการปวดและอักเสบได้ ซึ่งอาจเป็นปัญหาหลักสำหรับคนที่นอนไม่หลับในเวลากลางคืน โดยเฉพาะผู้สูงอายุนอนไม่หลับ ทำให้การหลับนอนดีขึ้นรวมถึงคลายความกังวลและความเครียดได้
ลดระดับน้ำตาลในเลือด
การดื่มชาเจียวกู่หลาน จะช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดด้วยการเข้าไปช่วยในเรื่องของความไวต่ออินซูลิน และอาจช่วยรักษาโรคเบาหวานได้ นอกจากนี้ ชาเจียวกู่หลานก็เป็นเครื่องดื่มที่ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดเมื่อน้ำตาลสูงได้ด้วยและช่วยต่อสู้กับภาวะร่างกายดื้ออินซูลินเช่นกัน ซึ่งเป็นเครื่องดื่มควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวานและเป็นเครื่องดื่มลดระดับน้ำตาลในเลือดของผู้สูงอายุที่ดีอย่างหนึ่ง
อาจช่วยในเรื่องของการควบคุมน้ำหนัก ป้องกันโรคอ้วน
เจียวกู่หลาน เป็นสมุนไพรชนิดหนึ่งที่มีศักยภาพในการต่อต้านโรคอ้วน ซึ่งมีการวิจัยจากการศึกษาผู้เข้าร่วมที่เป็นโรคอ้วน 80 คน ครึ่งหนึ่งรับประทานสมุนไพรเจียวกู่หลาน ในขณะที่อีกครึ่งหนึ่งรับประทานยาหลอก ผลลัพธ์แสดงให้เห็นการลดลงอย่างมีนัยสำคัญของไขมันหน้าท้อง น้ำหนักตัว มวลไขมันในร่างกายและค่าดัชนี BMI ในผู้ที่รับประทานสมุนไพรเจียวกู่หลาน
เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน
เนื่องจากเจียวกู่หลานมีโพลีแซคคาไรด์ ซึ่งมีการศึกษาออกมาว่าสารประกอบนี้มีคุณสมบัติช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย และเจียวกู่หลานก็เป็นอแดปโตเจน ที่ช่วยปรับสมดุลการตอบสนองทางภูมิคุ้มกัน ซึ่งอาจเพิ่มความสามารถในการป้องกันการติดเชื้อ และในขณะเดียวกัน ก็ช่วยหลีกเลี่ยงปฏิกิริยาภูมิคุ้มกันที่มากเกินไปจนอาจทำให้ร่างกายเกิดความเสียหาย
ช่วยรักษาการทำงานของตับ
ในเจียวกู่หลานจะอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ รวมถึงซาโปนินและฟลาโวนอยด์ ซึ่งช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระในตับและปกป้องเซลล์ตับจากความเสียหาย และช่วยควบคุมระดับเอนไซม์ในตับไม่ให้สูงจนเกินไปจนทำให้ตับเกิดความเสียหาย ทำให้การทำงานของตับดีขึ้น เป็นอาหารดูแลตับชั้นดี
ข้อควรระวังในการดื่มชาเจียวกู่หลาน
– มีการแนะนำจากการแพทย์ว่า ผู้ที่กำลังตั้งท้องหรืออยู่ในช่วงให้นมบุตร ควรหลีกเลี่ยงการบริโภคเจียวกู่หลานทุกรูปแบบ สารบางอย่างในเจียวกู่หลานอาจเชื่อมโยงกับภาวะความผิดปกติโดยกำเนิดได้
– สำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน เจียวกู่หลานอาจเป็นชาที่ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด หากผู้ป่วยโรคเบาหวานที่รับประทานยาลดระดับน้ำตาลในเลือดอยู่แล้ว ควรปรึกษาแพทย์ก่อนดื่มชาเจียวกู่กลาน
– เจียวกู่หลาน อาจมีคุณสมบัติในการลดความดันโลหิต สำหรับผู้ที่รับประทานยาลดความดันโลหิต ควรดื่มชาเจียวกู่หลานอย่างระมัดระวังเพื่อหลีกเลี่ยงการลดความดันโลหิตที่มากเกินไป
– อาจมีอาการแพ้ เช่น อาการคัน เวียนหัว หรือท้องเสีย หากมีอาการพวกนี้ ควรหยุดดื่มชาเจียวกู่หลาน
ชาเจียวกู่หลาน ควรดื่มอย่างไร?
ตามธรรมเนียมทางวัฒนธรรมการนำใบเจียวกู่หลานมาต้มเป็นชาตามปกติจะดื่มวันละ 3 ถ้วย หรืออาจดื่มแก้วละ 200-225 มิลลิกรัมต่อถ้วย วันละ 2 ครั้ง ดื่มได้ทุกเวลาเพราะเจียวกู่หลานไม่มีคาเฟอีน สามารถดื่มติดต่อกันได้หลายวัน อาจดื่มติดต่อได้ถึง 16 สัปดาห์ แต่ทั้งนี้ ควรมีช่วงวันสัก 1-2 วันที่พักจากการดื่มชาเจียวกู่หลานด้วยเช่นกัน
อ่านบทความเพิ่มเติม :
ข้อดีข้อเสียที่คุณควรรู้ หากกินชาเขียวมัทฉะทุกวัน
แนะนำ 5 คุณประโยชน์จากการดื่มนมถั่วเหลืองประโยชน์ดีๆจากธรรมชาติ มีอะไรบ้าง
