มนุษย์ทุกคนมีอายุมากขึ้นในทุกวัน ยิ่งอายุมากขึ้นเรื่อย ๆ จนเข้าสู่วัยสูงอายุ ปัญหาสุขภาพหลายอย่างจะสามารถเกิดขึ้นได้ง่าย จากสภาพร่างกายที่เสื่อมลง ทำให้อวัยวะต่าง ๆ ทั้งภายในและภายนอกเริ่มทำงานได้ไม่เต็มที่ และดวงตาก็สามารถเสื่อมได้เหมือนอวัยวะส่วนอื่นด้วยเช่นกัน ซึ่งการมองเห็นที่ไม่ชัดเหมือนแต่ก่อนก็เป็นอุปสรรคในการใช้ชีวิตอย่างหนึ่งในวัยชรา การดูแล การป้องกันปัญหาสายตา ผู้สูงอายุ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องใส่ใจดูแลเป็นพิเศษ
โดยในบทความนี้ เราจะมาดูโรคสายตาที่เกิดขึ้นได้ในวัยสูงอายุ และ วิธีการดูแลรักษาเบื้องต้น อย่างไรก็ตามบทความนี้ไม่ได้เป็นคำแนะนำทางด้านการแพทย์ หากผู้สูงอายุประสบปัญหาด้านสายตา ทางเราแนะนำให้นัดหมายแพทย์เพื่อปรึกษาโดยตรง
โรคสายตาที่เกิดขึ้นได้ในวัยสูงอายุ
อายุที่มากขึ้น คือปัจจัยหลักที่ทำให้ดวงตาเสื่อมสภาพลง หากไม่ได้รับการดูแลรักษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโดยตรง ก็สามารถทำให้เกิดโรคสายตาได้ ในโรคสายตาสำหรับผู้สูงอายุ โรคตาบางโรคอาจทำให้ดวงตามองเห็นได้ไม่ชัดเหมือนตอนวัยรุ่น แต่บางโรค ถ้าปล่อยไว้นาน ๆ ก็อาจทำให้สูญเสียการมองเห็นได้
โรคต้อกระจก
เป็นโรคทางสายตาที่ทำให้เลนส์แก้วตาขุ่นขึ้นจนทำให้สายตามัวลง มองเห็นภาพไม่ชัด เห็นภาพซ้อน ตาสู้แสงไม่ค่อยได้ โดยโรคต้อกระจกนั้นจะพัฒนาความรุนแรงขึ้นตามอายุของผู้ป่วยที่เป็นโรคนี้ อาจทำให้ต้องเปลี่ยนแว่นสายตาบ่อยหรือเปลี่ยนแล้วก็ไม่หาย ซึ่งโรคต้อกระจกถือเป็นการเสื่อมสภาพของดวงตาตามอายุ พบได้บ่อยในวัยชรา และจะพบได้ง่ายในผู้ป่วยโรคเบาหวาน
โรคต้อหิน
โรคต้อหิน เป็นโรคที่สามารถทำให้สูญเสียการมองเห็นได้ ซึ่งปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคต้อหินคือความดันตาที่สูงจนเกินไป เมื่อความดันสูง ก็จะไปทำลานเส้นประสาทภายในตา ซึ่งโรคต้อหินนี้ ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะไม่ได้รับรู้ถึงความเจ็บปวด สิ่งที่รู้ตัวคือการมองเห็นที่แคบลงเรื่อย ๆ ตามกาลเวลา หากไม่ได้รับการรักษา ก็สามารถทำให้สูญเสียการมองเห็นถาวร
โรคจอประสาทตาเสื่อมตามอายุ
เมื่อจอประสาทตามีอายุมากขึ้น ก็อาจทำให้การรับแสงของดวงตาในแต่ละคนลดลงเพราะการศูนย์เสียเซลล์ภายในดวงตา เลือดในตาลดลงหรือเป็นการเสื่อมสภาพตามอายุ เกิดขึ้นได้ในผู้สูงอายุ โดยอาการของโรคจอประสาทตาเสื่อมคือการมองเห็นภาพตรงกลางไม่ชัด หรือเห็นเป็นจุดดำตรงกลาง ซึ่งส่งผลต่อการใช้ชีวิตอย่างมากสำหรับผู้ป่วยจอประสาทตาเสื่อม
โรคเบาหวานขึ้นตา
เกิดจากสภาพจอตาเปลี่ยนแปลงเพราะการเป็นโรคเบาหวานที่สามารถพบเห็นได้บ่อยในผู้สูงอายุ ซึ่งโรคเบาหวานนั้นทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูง เลยไปทำให้ระบบประสาทภายใน หลอดเลือด และอวัยวะต่าง ๆ ภายในร่างกายเสื่อมลงรวมถึงตวงตาด้วยเช่นกัน ซึ่งอาการของโรคนี้ บางรายอาจไม่ได้รับรู้ถึงความปกติของดวงตา และดวงตาก็อาจมัวลงเรื่อย ๆ หากไม่ได้รับการรักษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ก็อาจทำให้สูญเสียการมองเห็นอย่างถาวรได้ ผู้ป่วยสูงอายุที่มีโรคเบาหวานเป็นโรคประจำตัว ควรเข้ารับการตรวจจากจักษุแพทย์เพิ่มเติม เพื่อตรวจโรคเบาหวานขึ้นตาต่อไป
โรคน้ำวุ้นในตาเสื่อม
โรคน้ำวุ้นในตาเสื่อม เป็นโรคทางสายตาที่พบได้บ่อยในวัยสูงอายุ เมื่อน้ำวุ้นในตาเริ่มเสื่อมสภาพลง วุ้นในตาอาจเปลี่ยนสภาพเป็นของเหลวหรือจับตัวกันเป็นก้อน บางเคสอาจเป็นเส้น เพราะเหตุนี้ ทำให้การมองเห็นเปลี่ยนไปจากปกติ มีจุดเล็ก ๆ มีเส้นบ้าง มีรูปทรงเป็นวงบ้างในการมองเห็น บางอาการก็อาจมีแสงเข้ามาในตา ซึ่งส่วนใหญ่อาการนี้จะเกิดขึ้นเมื่อภายในห้องมีแสงมากหรือการออกไปข้างนอกในเวลากลางวัน ซึ่งถ้าไม่ได้รับการรักษา อาจทำให้อาการหนักถึงขั้นสูญเสียการมองเห็นได้เช่นกัน
ตาแห้ง
โรคตาแห้ง สามารถเกิดได้จากการที่ต่อมน้ำตาไม่สามารถหลั่งน้ำตาได้อย่างเพียงพอหรือหลั่งคุณภาพของน้ำตาออกมาได้ไม่ดีเท่าที่ควร เลยเป็นสาเหตุให้เกิดอาการคัน ไม่สบายดวงตา รู้สึกระคายเคือง ซึ่งโรคตานั้น ส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นกับผู้สูงอายุ รวมถึงวัยทำงานที่ต้องเจอกับแสงจากหน้าจอเป็นเวลานาน
โรคสายตาสูงวัย
เป็นโรคที่พัฒนาขึ้นเรื่อย ๆ เมื่ออายุมากขึ้น ซึ่งโรคสายตาสูงวัยนั้นจะทำให้มองเห็นวัตถุใกล้เคียงหรือตัวหนังสือใกล้ ๆ ยากขึ้น หรือเรียกอีกอย่างได้ว่าเป็นโรคสายตายาวที่เกิดขึ้นตามอายุ ซึ่งอาการของโรคนี้ อาจเริ่มรู้สึกได้ตั้งแต่วัย 35 หรือ 40 ปี และเสื่อมสภาพลงเรื่อย ๆ เมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ
โรคสายตาในผู้สูงอายุ สามารถป้องกันได้
อย่างที่ได้กล่าวไว้ข้างต้น โรคสายตาบางโรคอาจรุนแรงถึงขั้นทำให้ตาบอดได้ บางโรคก็สามารถรักษาให้หายได้ ซึ่งอาการของแต่ละโรคก็แตกต่างกันออกไป โดยในวัยสูงอายุก็มีโอกาสเป็นโรคสายตาได้ง่ายกว่าวัยอื่น ๆ และการมองเห็นนั้น ก็เสื่อมไปตามอายุ จึงควรได้รับการดูแลจากคนใกล้ชิดและเข้ารับการรักษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
วิธีป้องกันปัญหาสายตาผู้สูงอายุเบื้องต้น
เลี่ยงแสงให้ได้มากที่สุด
การรับแสงแดดเข้าดวงตาโดยตรงก็สามารถทำลายดวงตาของเราได้ หรือการรับแสงจากทีวีมากเกินไปก็อาจทำให้ตาเสื่อมเร็วกว่าเดิมได้เช่นเดียวกัน
ใช้แว่นสายตา
เมื่อสายตาไม่ปกติ มองภาพไม่ชัด ก็อาจเป็นเพราะสายตาสั้นหรือยาวกว่าปกติ ควรสวมใส่แว่นสายตาในการทำกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อไม่ให้เพ่งสายตาในการมองมากเกินไป
กินอาหารบำรุงสายตา
อาหารหลายอย่างสามารถป้องกันการเสื่อมของตาได้ รวมถึงการลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคขอประสาทตาเสื่อมได้ด้วย อย่างอาหารที่มีวิตามินซีสูงจำพวกส้มหรือเบอร์รี่ อาหารที่มีแอนติ ออกซิแดนท์ มีลูทีน อย่างแครอท บรอคโคลี่ ผักโขม และอาหารอีกหลากหลายประเภทที่ช่วยชะลอการเสื่อมลงของดวงตา
หมั่นตรวจสุขภาพตา
การตรวจร่างกายปีละครั้งสามารถรับรู้ความเสี่ยงของโรคได้หลากหลาย การตรวจสุขภาพตาก็เช่นกัน อย่างน้อยควรตรวจปีละครั้งเพื่อรับรู้สุขภาพตา โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มีความเสี่ยงต่อโรคสายตามากกว่าวัยอื่น ๆ
ปรึกษาแพทย์เมื่อมีอาการที่สุ่มเสี่ยง
เมื่อเริ่มรู้สึกว่ามีอาการ สิ่งที่ต้องห้ามทำเด็ดขาดคือการปล่อยไว้ หากมีอาการก็ควรรีบปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่เป็นจักษุแพทย์โดยตรง เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยและเข้ารับการรักษา เพื่อป้องกันไม่ให้ปัญหารุนแรงหรืออาจสูญเสียการมองเห็น
ปัญหาสายตาโดยเฉพาะผู้สูงอายุ สามารถเกิดได้ง่ายกว่าช่วงวัยอื่น ๆ ซึ่งปัจจัยหลักมาจากอายุที่เพิ่มมากขึ้น ทำให้ร่างกายส่วนต่าง ๆ รวมถึงดวงตานั้นเสื่อมสภาพลง แต่การเสื่อมสภาพที่ว่านี้ สามารถป้องกันและรักษาได้ เพราะฉะนั้น การดูแลดวงตาในผู้สูงอายุถือเป็นเรื่องที่ต้องดูแลเป็นพิเศษ เพื่อให้ยังสามารถมองเห็นลูกหลานเจริญเติบโตในอนาคต
อ่านบทความเพิ่มเติม :
ผู้สูงอายุนอนไม่หลับ ปัญหากลางดึกที่ไม่ควรปล่อยผ่าน
ทำอย่างไรเมื่อกรดยูริกสูง อย่าปล่อยไว้นานเพราะเป็นสาเหตุของโรคไตเสื่อมได้