อาหารที่ดีต่อร่างกาย มีประโยชน์หลากหลาย คงหนีไม่พ้นการทานผัก ซึ่งผักเป็นอาหารอย่างหนึ่งที่คนทุกวัยควรทานและมีอยู่ในทุกมื้ออาหาร ไม่ว่าจะเป็นผักที่มีธาตุเหล็กสูง หรือผักที่มีกากใยสูง ยิ่งในวัยสูงอายุยิ่งต้องทานผักเยอะเพราะด้วยร่างกายที่เสื่อมลง อาจเกิดภาวะขาดสารอาหารได้ง่าย แต่สำหรับผู้สูงอายุหรือคนที่เป็นผู้ป่วยโรคเบาหวานก็อาจมีคำถามว่า ผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกิน ผักแบบไหนที่เสี่ยงอาการน้ำตาลในเลือดสูง ในบทความนี้มีคำตอบไว้ให้แล้ว
ผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกิน เป็นผักแบบไหน?
สำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน แน่นอนว่ามีข้อจำกัดทางด้านอาหาร ในส่วนของผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกิน เป็นผักประเภทดังนี้
- ผักที่มีค่าดัชนีน้ำตาลสูง ค่าดัชนีน้ำตาล (Glycemic Index) หรือค่า GI ยิ่งสูงมากยิ่งเสี่ยงต่ออาการเบาหวานกำเริบได้ ผักที่มีค่า GI ปานกลาง (ประมาณ 56-69) ผู้ป่วยเบาหวานควรควบคุมปริมาณการทาน ส่วนผักที่มีค่า GI สูง (70 ขึ้นไป) เป็นผักที่ผู้ป่วยเบาหวานควรเลี่ยง
- ผักที่มีแป้งเยอะ เพราะผักที่มีแป้งเยอะจะมีคาร์โบไฮเดรตสูง ซึ่งส่งผลทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้นได้ เป็นหนึ่งในผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกิน
- ผักที่มีน้ำตาลธรรมชาติสูง ซึ่งผักบางชนิดมักจะมีสิ่งนี้ เป็นผักที่ต้องควบคุมปริมาณให้ดีหรือควรเลี่ยง เพราะอาจส่งผลต่อระดับน้ำตาลในเลือดได้
- ผลิตภัณฑ์ผักแปรรูป เช่น เพราะอาหารกระป๋องหรืออาหารดอง มักจะมีน้ำตาล โซเดียมและไขมันเลวสูง ซึ่งส่งผลเสียต่อระดับน้ำตาลในเลือด
จะเกิดอะไรขึ้น? หากผู้ป่วยเบาหวานกินผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกิน
เมื่อผู้ป่วยโรคเบาหวานกินผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกิน เช่นผักที่มีค่าดัชนีน้ำตาลสูง ผักที่มีแป้งเยอะ ผักที่มีน้ำตาลธรรมชาตสูง และผลิตภัณฑ์ผักแปรรูป โดยไม่ควบคุมปริมาณในการทานให้พอเหมาะ ก็อาจส่งผลเสียต่อร่างกายได้ ดังนี้
- น้ำตาลพุ่งสูง ผักที่มีค่าดัชนีน้ำตาลสูงกับผักที่มีแป้งเยอะ จะทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดพุ่งสูงอย่างรวดเร็ว อาจส่งผลเสียในระยะสั้นและมีอาการกระหายน้ำ ปัสสาวะบ่อย เหนื่อย และอาจมีอาการภาพเบลอได้ และอาจส่งผลในระยะยาวต่อโรคเบาหวานได้ด้วย เช่น โรคเบาหวานขึ้นตา เป็นต้น
- ทำให้ร่างกายต้องการอินซูลินมากขึ้น ในผู้ป่วยเบาหวานประเภท 2 อาจจะต้องเพิ่มปริมาณการใช้ยารักษาโรคเบาหวาน เพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดมากขึ้น
- น้ำหนักเพิ่ม เพราะผักแป้งเยอะหลายชนิดมักจะมีแคลอรี่สูง ทำให้น้ำหนักเพิ่มขึ้นได้
- ส่งผลต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดที่แย่ลง ทำให้มีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนของโรคเบาหวานได้มากขึ้น
ผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกิน 8 ชนิด เลี่ยงเพื่อลดเสี่ยงน้ำตาลในเลือดสูง
ผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกิน คือผักประเภทที่มีค่าดัชนีน้ำตาลสูงและผักที่มีแป้งเยอะ เช่น มันฝรั่ง ข้าวโพด ถั่วลันเตา ฟักทอง พาร์สนิป บีท แครอท และผักดอง
1.มันฝรั่ง
มันฝรั่งมีค่าดัชนีน้ำตาลประมาณ 70-100 เป็นผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกิน และมันหวานจะมีค่าดัชนีน้ำตาลปานกลาง ประมาณ 44-94 จะมากจะน้อยก็ขึ้นอยู่กับวิธีการปรุงด้วย มันฝรั่งเป็นผักที่มีแป้งเยอะ การทานมันหวานสามารถทานได้ แต่ต้องควบคุมปริมาณให้พอเหมาะในแต่ละวัน และควรเลี่ยงมันฝรั่งทอดหรือขนมขบเคี้ยวต่าง ๆ ที่ทำมาจากมันฝรั่ง
2.ข้าวโพด
ข้าวโพดมีค่าดัชนีน้ำตาลประมาณ 46-60 สำหรับข้าวโพดที่สดใหม่ แต่ถ้าเป็นข้าวโพดที่ผ่านกระบวนการทำอาหารต่าง ๆ ก็สามารถทำให้ค่าดัชนีน้ำตาลเพิ่มขึ้นได้ และข้าวโพดเองก็เป็นผักที่มีแป้งค่อนข้างเยอะ การทานข้าวโพดโดยไม่คำนึงถึงปริมาณ ก็อาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดพุ่งสูงขึ้นได้
3.ถั่วลันเตา
ถั่วลันเตา เป็นถั่วที่มีค่าดัชนีน้ำตาลปานกลาง หรือประมาณ 48-54 และเป็นผักที่มีคาร์โบไฮเดรตสูงเมื่อเทียบกับถั่วชนิดอื่นหรือผักที่ไม่มีแป้ง ซึ่งการทานถั่วลันเตาโดยที่ไม่กะปริมาณให้ดี ก็อาจส่งผลเสียต่อระดับน้ำตาลในเลือดได้
4.ฟักทอง
ฟักทองเป็นผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกินและเป็นผักน้ำตาลสูง เพราะมีค่าดัชนีน้ำตาลสูงถึง 75 เป็นผักที่ควรเลี่ยงเพราะการทานฟักทองจะส่งผลต่อระดับน้ำตาลในเลือด โดยเฉพาะการทานในปริมาณมากและไม่ควบคุมปริมาณ
5.พาร์สนิป
พาร์สนิปเป็นผักในตระกูลเดียวกับแครอทชนิดหนึ่ง ในบ้านเราอาจจะไม่คุ้นกับผักชนิดนี้มากนัก แต่พาร์สนิปเป็นผักที่มีค่าดัชนีน้ำตาลสูงถึง 97 เป็นผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกิน
6.บีท
บีท เป็นผักอย่างหนึ่งที่มีค่าดัชนีน้ำตาลกลางถึงสูงประมาณ 61 และเป็นผักที่มีสามารถเข้าไปเพิ่มระดับน้ำตาลในเลือดได้หากทานในปริมาณที่มากเกินไป และเป็นผักชนิดหนึ่งที่มีน้ำตาลทางธรรมชาติสูง เป็นผักที่ควรเลี่ยงสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน
7.แครอท
แม้ว่าแครอทจะเป็นผักที่มีค่าดัชนีน้ำตาลอยู่ที่ 41 อาจจะดูไม่มากนัก แต่แครอทเป็นผักที่มีน้ำตาลทางธรรมชาติสูงเมื่อเทียบกับผักที่ไม่มีแป้ง หากทานเพลิน ๆ ก็อาจเสี่ยงต่อการเกิดภาวะระดับน้ำตาลในเลือดสูงได้
8.ผักดอง
ผักดองทุกชนิด แม้ว่าจะไม่ส่งผลต่อระดับน้ำตาลในเลือดโดยตรง แต่ผักดองจะมีระดับโซเดียมที่ค่อนข้างสูง อาจส่งผลทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้นและเสี่ยงต่อภาวะโรคหัวใจ ซึ่งเป็นภาวะหนึ่งที่ผู้ป่วยโรคเบาหวานต้องพบ เจอ และผักดองก็เป็นผักที่คนเบาหวานไม่ควรกิน
คนเป็นเบาหวาน ควรทานผักอย่างไรให้ปลอดภัยต่อระดับน้ำตาลในเลือด?
- ทานผักที่มีค่าดัชนีน้ำตาลต่ำ ไม่มีแป้ง เช่น ผักโขม กะหล่ำ บร็อคโคลี แตงกวา พริกหยวก เป็นต้น
- หากต้องการทานผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกิน ต้องควบคุมปริมาณให้พอเหมาะ เพื่อให้ร่างกายไม่รับคาร์โบไฮเดรตมากเกินไปจนทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดพุ่งสูง
- ทานผักต้ม ผักนึ่ง เลี่ยงการทอด
- ติดตามระดับน้ำตาลในเลือดของตัวเองเป็นประจำ
- ทานผักร่วมกับอาหารที่มีโปรตีนดี หรืออาหารไขมันดี
สรุป การกินผักสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน สามารถกินได้อย่างแน่นอน แต่ก็มีผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกินอยู่หลายอย่างเช่นกัน หรือควรกินโดยการควบคุมปริมาณอย่างเคร่งครัด ผู้เขียนเองก็เป็นคนชอบกินมันฝรั่งมาก โดยเฉพาะมันหวาน แต่พอได้มารู้ว่ามันหวานญี่ปุ่นมีค่าดัชนีน้ำตาลค่อนข้างสูง ในตอนนี้ก็เริ่มลดลงมา เพื่อป้องกันโรคเบาหวานที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต และตอนนี้ก็หันไปกินผักต้มแทนเพื่อดูแลสุขภาพโดยรวมและสุขภาพน้ำตาลในเลือดมากขึ้น นอกจากนี้ ผู้เขียนก็กินผลไม้ที่คนเป็นเบาหวานกินได้ เพราะน้ำตาลต่ำ แถมยังอร่อยอีกด้วย
อ่านบทความเพิ่มเติม :
ผลไม้น้ำตาลน้อย 9 อย่าง กากใยสูง GI ต่ำ คนเป็นเบาหวานทานได้
กินกะเพราทุกวัน ช่วยลดไขมันในเลือด บรรเทาโรคเบาหวาน
ผลไม้น้ำตาลสูง ยิ่งกินยิ่งอ้วน ลดน้ำหนัก เบาหวานต้องหลีกเลี่ยง
