หากพูดถึงเบาหวานแล้วหลายคนอาจคิดว่าผลที่รุนแรงอาจมีเพียงการตัดขาเพื่อรักษาชีวิตเท่านั้น แต่ในความเป็นจริงแล้วยังมีปัญหาจากโรคเบาหวานอีกมาก รวมไปถึงเบาหวานขึ้นตาอีกด้วย แล้วภาวะดังกล่าวเกิดจากอะไร มีวิธีรักษาและป้องกันตัวเองไม่ให้เป็นได้อย่างไรบ้าง มาอ่านไปพร้อมกัน
เบาหวานขึ้นตาเกิดจากอะไร
เกิดจากร่างกายมีระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มสูงขึ้นเป็นเวลานาน ส่งผลให้เส้นเลือดฝอยที่ทำหน้าที่หล่อเลี้ยงจอตาค่อย ๆ โป่งพองออกมาจากผนังหลอดเลือดในลักษณะเป็นหย่อม ๆ ผิดปกติ ส่งผลให้น้ำเหลืองและเลือดซึมออกมาจากหลอดเลือดจนกระจายไปทั่วจอประสาทตา ส่วนเส้นเลือดใหญ่จะเริ่มขยายตัวที่จอตาใหญ่ขึ้นจนผิดปกติ รวมถึงเส้นใยประสาทของจอตาและจุดภาพชัด (Macula) จะบวมขึ้น ในช่วงแรกของอาการอาจมีสัญญาณเตือนแสดงเพียงเล็กน้อย แต่หากเกิดการอุดตันของเส้นเลือดที่เพิ่มขึ้น จะทำให้มีอาการรุนแรงตามมา หากอาการรุนแรงมาก อาจถึงขั้นสูญเสียการมองเห็นในที่สุด
สาเหตุของโรคเบาหวานขึ้นตา
- เป็นโรคเบาหวานมานานหลายปี
- ละเลยการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
- ผู้ที่มีความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง
- ผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น ผู้ที่สูบบุหรี่หรือดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ คุณแม่ที่อยู่ในช่วงตั้งครรภ์
อาการของโรคเบาหวานขึ้นตา
- มองเห็นภาพบิดเบี้ยว
- มองเห็นจุดหรือเส้นสีดำคล้ายหยากไย่
- ตามัว การมองเห็นแย่ลง สายตาไม่คงที่
- แยกแยะสียากขึ้น
- มองเห็นภาพที่มืดเป็นแถบ ๆ
- หากอาการรุนแรง อาจสูญเสียการมองเห็น
ภาวะแทรกซ้อน
- เลือดออกในวุ้นตา มองเห็นเป็นจุดสีดำลอยไปมา แต่หากมีเลือดซึมออกมามาก อาจบดบังการมองเห็นทั้งหมด
- จอตาลอก เกิดจากแผลดึงจอตาให้หลุดลอกออกจากด้านหลังของดวงตา ก่อให้เกิดจุดดำลอยไปมาเวลามองสิ่งต่าง ๆ หรือสูญเสียการมองเห็น
- ต้อหิน เกิดจากกลุ่มเส้นเลือดใหม่ที่เกิดขึ้นด้านหน้าดวงตา เข้าไปแทรกแซงการระบายน้ำออกจากลูกตาและทำให้ความดันตาสูงขึ้น
- หากปล่อยไว้นาน ไม่รีบเข้ารับการรักษา อาจถึงขั้นสูญเสียการมองเห็นในที่สุด
วิธีรักษา
ในปัจจุบันสามารถรักษาได้ด้วยการยิงแสงเลเซอร์ (Laser for deabetic retinopathy) ทั้งนี้ควรรีบรักษาในช่วงที่เลือดในตายังออกมาไม่มากจนลามไปถึงขั้นบดบังประสาทตา หากผู้ป่วยมีเบาหวานขึ้นจอตาแล้ว แต่ยังไม่มีเลือดออกมา แพทย์แนะนำให้รักษาด้วยการยิงเลเซอร์ ซึ่งเป็นช่วงที่รักษาแล้วจะเห็นผลดีมากที่สุด เนื่องจากการมองเห็นของผู้ป่วยระยะนี้ยังลดลงไม่มาก เมื่อรักษาด้วยการยิงแสงเลเซอร์จะช่วยป้องกันโรคไม่ให้ลุกลามไปยังระยะต่อไป
วิธีป้องกันตัวเองอย่างไรไม่ให้เป็นเบาหวานขึ้นตา
- เลิกสูบบุหรี่ และเลิกดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- รับประทานยารักษาเบาหวานตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด
- ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด โดยใช้เครื่องวัดน้ำตาลเป็นตัวช่วย
- ควบคุมระดับความดันไม่ให้เกิน 140/90 มิลลิเมตรปรอท (mmHg)
- ควบคุมระดับไขมันในเลือดไม่ให้เกินกว่าค่ามาตรฐาน
- ผู้ที่กำลังตั้งครรภ์ควรตรวจตาใน 3 เดือนแรกของการตั้งครรภ์
- สังเกตความเปลี่ยนแปลงของการมองเห็น หากผิดปกติให้รีบไปพบแพทย์โดยเร็วที่สุด
- สำหรับผู้ป่วยเบาหวาน ควรพบจักษุแพทย์เป็นประจำทุกปี แม้ว่าจะมองเห็นเป็นปกติก็ตาม
อย่างไรก็ตามหากมีสัญญาเตือนว่ากำลังเข้าสู่ภาวะเบาหวานขึ้นตา ผู้ป่วยจะต้องรีบเข้ารับการรักษาโดยเร็วที่สุด เพราะถ้าหากมีภาวะแทรกซ้อนจากเบาหวานขึ้นตาเข้ามาแล้ว จึงมีความเสี่ยงสูงต่อการสูญเสียดวงตามากยิ่งขึ้นด้วย ทั้งนี้แพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะช่วยวินิจฉัยตามความเหมาะสมเพื่อถนอมสายตาได้อย่างทันท่วงที
