มนุษย์เป็ด หรือที่ผมขอเรียกภาษาอังกฤษว่า Duckizens (ผมตั้งขึ้นเอง) คือคนที่มักถูกนำไปเปรียบเทียบกับโบราณที่ว่า รู้เหมือนเป็ด คือรู้หลายเรื่องแต่ไม่เชี่ยวชาญสักเรื่อง ซึ่งในอดีตที่ผ่านมา ถ้าใครถูกเรียกว่ารู้เหมือนเป็ดนั้น แปลว่าไม่ค่อยจะดีเท่าไหร่
แต่สำหรับโลกในทศวรรษหลัง คำกล่าวนั้นอาจใช้ไม่ได้อีกต่อไปแล้ว เนื่องจากวิถีชีวิตของผู้คนในปัจจุบันที่มีความซับซ้อนมากขึ้น ทำให้คนที่รู้เพียงเรื่องเดียวหรือรู้แคบ กลายเป็นตกที่นั่งลำบากมากกว่าเนื่องจากความรู้ที่เคยมี อาจจะใช้กับโลกในยุคนี้ไม่ได้แล้ว นั่นหมายความว่าเวลาและประสบการณ์ทั้งหมดที่เคยใช้ไปกับความรู้เรื่องนี้แทบจะสูญเปล่าไปเลย
ถ้าเรามองในมุมของความสัมพันธ์ระหว่างประสบการณ์กับความก้าวหน้าในการ มีผลการวิจัยพิสูจน์แล้วว่า ผู้ที่รู้กว้างและหลายเรื่องกว่า ในระยะยาวจะได้ผลงานที่ดีกว่า มีแนวโน้มที่จะประสบความสำเร็จในด้านของการทำงานมากกว่าแม้ว่าในช่วงแรกจะยากมากกว่าในการค้นหาตัวเอง
ความแตกต่างหนึ่งอย่างที่มนุษย์เป็ดมีต่างจากคนเฉพาะทางคือ การมีโอกาสได้ทดลองทำอะไรหลายอย่าง ซึ่งทักษะที่ได้เรียนรู้จากการลองหลายอย่างนั้นเป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยให้คนนั้นเก่งขึ้นได้ไม่แพ้การเป็นคนเก่งเฉพาะเรื่อง
แต่การได้ทดลองหลายอย่างจะช่วยให้เกิดการประยุกต์ใช้ทักษะข้ามงานได้ดีกว่า ซึ่งจะผลักดันให้มนุษย์เป็ดไปได้ไกลกว่าคนเฉพาะทางในที่สุด
นอกจากนี้ ประสบการณ์ที่กว้างกว่าจากหลายเรื่องและความสนใจในเรื่องราวอันหลากหลายที่มนุษย์เป็ดได้เรียนรู้ทดลองมาจะช่วยให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ได้ดีกว่าผู้ที่มีประสบการณ์เชิงลึกเฉพาะด้าน
ยังไม่นับเรื่องการมองปัญหาจากมุมกว้างด้วยสายตาของคนนอกแบบมนุษย์เป็ดจะนำไปสู่การแก้ปัญหาด้วยวิธีที่แตกต่างจากเดิม เพราะว่ายิ่งเรารู้ลึกในเรื่องใดเรื่องหนึ่งมากแค่ไหน โอกาสที่เราจะยึดติดกับกรอบการมองปัญหากับหาทางแก้ก็จะวนอยู่โลกเดิม มีอคติและไม่มีทางเลือกใหม่ในการแก้ปัญหาอีกด้วย
ดังนั้น วันนี้หากเรากำลังมองหาใครมาร่วมทีม อย่ามองหาเฉพาะคนที่มีคุณสมบัติตรงกับที่เราต้องการเพียงอย่างเดียว แต่ควรมองหาคนที่มีประสบการณ์กว้างกว่าที่เราต้องการแม้ว่าประสบการณ์ตรงจะไม่ลึกเท่าที่กับเราต้องการ แต่ประสบการณ์ที่กว้าง อาจมีประโยชน์กับงานมากกว่าอย่างที่เราคาดไม่ถึงก็ได้
สำหรับใครที่ต้องการเลือกเส้นทางวิถีมนุษย์เป็ด สิ่งที่ต้องทำในช่วงแรกคือเริ่มเปิดใจทดลองเรียนรู้ทดลองทำอย่างจริงจังสิ่งใหม่โดยไม่ต้องสนใจว่าแต่ละเรื่องนั้นจะเกี่ยวข้องกันไหม พยายามเก็บเกี่ยวประสบการณ์และเรียนรู้ให้มากที่สุดจากทุกสิ่งที่เราทำ เมื่อเวลาผ่านไป ผลจากการเรียนรู้นั้นจะไปเชื่อมกันเป็นแนวคิดใหม่ๆ สำหรับการใช้งานในชีวิตประจำวันของเราได้เอง
โลกยุคก่อน อาจเป็นโอกาสของ specialist
แต่โลกยุคนี้ duckizens น่าจะมีโอกาสที่ดีกว่ามากครับ
………………
(เนื้อหาบางส่วนจากหนังสือ RANGE โดย David Epstein)
