รับมือตลาดเปลี่ยน – ปรับธุรกิจ

เมื่อรัฐบาลปรับลดมาตรการต่างๆในการควบคุมทำให้เราใช้ชีวิตได้อย่างปกติมากขึ้นอย่างไรก็ดีความปกตินี้เป็น ความปกติในรูปแบบใหม่ ที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของพวกเราเองในฐานะผู้บริโภค

มาดูกันว่า การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นนี้มีอย่างไรบ้าง ที่ทำให้นักการตลาดต้องเริ่มตระหนักและขยับตัว

1. รูปแบบของการจับจ่ายเปลี่ยนมาเป็นบนโลกออนไลน์มากขึ้น (Expanding Digital borders)

ในช่วง 8 สัปดาห์ที่ผ่านมามีคนมากถึง 13,000,000 คนในละตินอเมริกาที่เริ่มการจับจ่ายผ่านช่องทางออนไลน์ แม้ว่าภาพเศรษฐกิจโดยรวมในโลกอาจดูเป็นขาลงในช่วงแรกที่มีการล็อกดาวน์แต่ภาพรวมค่อยๆดีขึ้น และในส่วนดัชนีความเชื่อมั่นผู้บริโภค (Consumer Sentiment) เป็นบวก ตั้งแต่ช่วงเดือนพฤษภาคมเป็นต้นมา โดยเฉพาะจีนและอินเดีย

อย่างไรก็ดี ผู้บริโภคมีการตระหนักมากขึ้นในการใช้จ่าย (Mindful shopping) ไม่ว่าจะเป็นการออมมากขึ้น คิด และหาข้อมูลก่อนซื้อ ลดการซื้อของใช้ฟุ่มเฟือย

2. การให้บริการทางออนไลน์ (E-Service)

ทำให้ธุรกิจต่างๆจำเป็นต้องเปิดช่องทางการให้บริการทางออนไลน์เพิ่มขึ้น เพื่อเข้าถึงความต้องการของผู้บริโภคและมีช่องทางที่ครบวงจร ดังจะเห็นในธุรกิจต่างๆที่เริ่มทำมากขึ้นในช่วงนี้ไม่ว่าจะเป็น การให้คำแนะนำเรื่องสุขภาพ การออกกำลังกาย การซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ การขนส่งต่างๆ ดังนั้นการเลือก platform ที่ง่ายต่อการใช้งานจะส่งผลที่ดีต่อธุรกิจ

3. บ้าน คือ ศูนย์บัญชาการ (Homebody Economy)

เมื่อบ้านคือฐานทัพแห่งใหม่ เป็นทั้งที่ทำงาน และการใช้ชีวิตให้ปลอดภัยในช่วงวิกฤติ อุปกรณ์ความสะดวกสบาย และเทคโนโลยีในบ้านกลายเป็นสิ่งจำเป็น ตั้งแต่เครื่องครัว อุปกรณ์ไฟฟ้า อุปกรณ์เชื่อมต่ออินเตอร์เน็ตต่างๆ ไปจนถึง อุปกรณ์อัจฉริยะ เช่น Google home หรือ Alexa จึงเป็นพื้นฐานของการใช้ชีวิตยุคใหม่ไปแล้ว

4. ความสำคัญของชุมชน (Localizing the experience)

เมื่อเดินทางไม่ได้ การติดต่อสื่อสารในชุมชน จึงเกิดขึ้น คนเริ่มสร้างเครือข่ายระหว่างกลุ่ม ชุมชน สังคม กันมากขึ้น ไม่ว่าจะลูกบ้านแสนสิริ ที่รวมตัวกันในคอนโด โดนใช้ไลน์ในการสื่อสาร ขายของและอาหารกันภายในตึก หรือจุฬามาร์เก็ตเพลส และอีกหลากหลายแพลตฟอร์มที่เกิดขึ้น เพื่อรองรับความต้องการของตลาด บนพื้นฐานของเครือข่ายที่มีอยู่ สิ่งนี้ทำให้เกิดการรวมกลุ่มกันง่ายขึ้น เพราะมีจุดร่วมที่เหมือนๆกัน และเกิดการสนับสนุนกันมากขึ้นจากความรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่ม นักการตลาดจึงควรสร้างความแตกต่าง ด้วยการสร้างอัตลักษณ์ในสินค้าและบริการของตน ให้เหมาะกับกลุ่มนั้น (Personalized) อีกทั้งสามารถเข้าร่วมเป็นภาคีกับกลุ่มที่มีอยู่เพื่อใช้เครือข่ายที่เกิดขึ้นได้

5. เศรษฐกิจแบบใส่ใจ และสายสุขภาพ (Health and Caring Economy)

เมื่อเกิดโรคระบาด คนเริ่มให้ความสำคัญกับสุขภาพมากขึ้น การแลกเปลี่ยนประสบการณ์ ความกังวลที่เกิดจากวิกฤตินี้กลายเป็นสิ่งที่สร้างโอกาสทางธุรกิจได้ เราจะเห็นว่าเมื่อร้านค้ามีมาตรการที่ดีในการคัดกรองลูกค้า ก็ทำให้ผู้บริโภคมีความมั่นใจ และเชื่อมั่นใจการใช้สินค้าและบริการ ในเรื่องของความจงรักภักดีในแบรนด์ต่างๆกลับลดลงอย่างมาก เนื่องจากปัจจัยในการพิจารณาได้เปลี่ยนไป ธุรกิจที่ใส่ใจสุขภาพผู้คน รักษาข้อมูลและความเป็นส่วนตัว มีความน่าเชื่อถือและราคาสมเหตุสมผลกลับมีแนวโน้มที่ดีขึ้น

6. จุดมุ่งหมาย (Purpose)

จะช่วยสร้างแบรนด์ นักการตลาดต้องสื่อสารจุดมุ่งหมาย และจุดยืนของแบรนด์ให้ชัดเจน นอกจากนี้ยังต้องทำอย่างที่พูดจริงๆ เพื่อให้เกิดความเขื่อมั่น ซึ่งแบรนด์สามารถทำสิ่งนี้ได้ด้วยการสะท้อนจุดมุ่งหมาย และจุดยืนซึ่งจะสร้างความแตกต่าง อาจเป็นอัตลักษณ์ในการร่วมมือกับคู่ค้าการดูแลพนักงาน และการสื่อสารถึงลูกค้า

6 ข้อนี้ หากเรานำมาคิดวิเคราะห์ และปรับใช้แล้วจะช่วยสร้างการเปลี่ยนแปลงให้ตอบรับกับวิถีชีวิตใหม่ในยุค New Normal ได้

……….

(ที่มา McKinsey)