ประเทศไทยเป็นประเทศที่อยู่บริเวณใกล้เส้นศูนย์สูตร (Equator) ส่งผลให้มีอากาศหลักค่อนข้างร้อน โดยเฉพาะในช่วงฤดูร้อน หรือช่วงเดือนเมษายนของทุกปีที่เรามักจะเห็นข่าวที่ได้รับผลกระทบของอากาศร้อนจนหน้ามืด เป็นลม หรือลมแดด (Heatstroke) จนถึงขั้นเสียชีวิตได้ วันนี้ I-kinn มีคำแนะนำการดูแลตัวเองเพิ่มป้องกันการเกิดโรคลมแดดในหน้าร้อนให้ฟังค่ะ
โรคลมแดด คืออะไร?
โรคลมแดด หรือ ภาวะ Heatstroke หมายถึง ภาวะที่ร่างกายมีอุณหภูมิสูงเกินไปจากอากาศร้อนจัดหรือร่างกายไม่สามารถระบายความร้อนได้ทัน ส่งผลให้เกิดปฏิกิริยาต่อหัวใจ สมอง ไต และกล้ามเนื้อทำให้เกิดอาการแทรกซ้อน เช่น อาการปวดศีรษะ หน้ามืด หัวใจเต้นผิดจังหวะ ช็อก และอาจจะเสียชีวิตได้
สาเหตุของโรคลมแดด
สาเหตุของการเกิดภาวะฮีทสโตรกมักจะเกิดจากร่างกายได้รับความร้อนสูงเช่น ผู้ที่อยู่ในห้องหรือพื้นที่อับโดยไม่มีอากาศถ่ายเท เช่น ในห้อง ในรถยนต์ตากแดด คนที่อยู่กลางแดดนานๆ และผู้ที่ออกกำลังกายหนักจนร่างกายระบายความร้อนไม่ทัน
ใครที่มีความเสี่ยงโรคลมแดดมากที่สุด
- เด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี
- ผู้สูงอายุ
- ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคเบาหวาน
- ผู้ที่มีภาวะน้ำหนักเกิน และเป็นโรคอ้วน
- อดนอน นอนหลับไม่เพียงพอไม่เพียงพอน้อยกว่า 6 ชั่วดมงติดต่อกัน
- ผู้ที่ต้องกิจกรรมกลางแจ้ง เช่น นักกีฬา เกษตรกร นักออกกำลังกาย
- ผู้ที่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในวันที่อากาศร้อนจัด
อาการโรคฮีทสโตรก หรือ ลมแดด
- อุณหภูมิร่างกายสูงมากกว่า 40 องศาเซลเซียส
- ผิวแห้งและร้อน
- ความดันโลหิตลดลง
- หัวใจเต้นเร็วมาก
- ใจสั่น
- ชีพจรเต้นเร็ว
- เริ่มรู้สึกหิวน้ำ หรือรู้สึกหิวน้ำแบบเฉียบพลัน
- เริ่มวิงเวียน ปวดศีรษะ
- ร้สึกมึนงง หน้ามืด
- คลื่นไส้ อาเจียน อ่อนเพลีย
- ชักเกร็ง
- หมดสติ
วิธีปฐมพยาบาลหากเป็นลมแดด
สำหรับใครที่มีอาการ 3 ข้อจากทั้งหมดหรือผู้ที่ใกล้ชิดกำลังอยู่ในพื้นที่อับและร้อน ควรย้ายที่ไปอยู่ในพื้นที่ในร่ม และมีอากาศถ่ายเททันทีเพื่ออุณหภูมิในร่างกายลดลง ใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดตัวตามบริเวณแขน ขา ซอกคอ รักแก้ หรือ ให้น้ำแข็งช่วยประคบ พร้อมกับยกเท้าคนไข้ให้สูงกว่าศีรษะทั้งสองข้างเพื่อเพิ่มการไหลเวียนของเลือด หากคนไข้ฟื้นให้ดื่มน้ำมากๆ แต่หากไม่ได้สติควรรีบนำตัวส่งโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด
วิธีป้องกันไม่ให้เกิดภาวะลมแดด
- ควรอยู่ในพื้นที่ๆ มีอากาศถ่ายเท และมีอากาศไม่อบอ้าว
- ลดการทำกิจกรรมกลางแจ้ง เช่น การออกกำลังกายกลางแดด
- ในกรณีที่หลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมกลางแดดไม่ได้ ควรสวมหมวก และดื่มน้ำบ่อยๆ ถึงแม้ว่าจะไม่หิวน้ำ ก้ต้องจิบเพิ่มป้องกันร่างกายขาดน้ำ
- สวมเสื้อผ้าที่ระบายความร้อนได้ดี เช่น ผ้าฝ้าย
- ควรดื่มน้ำบ่อยๆ ไม่ต่ำกว่าวันละ 6-8 แก้ว
- เติมความสดชื่นให้ร่างกายด้วยการทานผักละผลไม้ที่มีฤทธิ์เย็นและชุ่มฉ่ำ เช่น แตงโม เมลอน แคนตาลูป แตงกวา
- งดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในวันที่มีอากาศอบอ้าว
- ห้ามอย่าทิ้งเด็ก ผู้สูงอายุ ผู้ที่มีโรคประจำตัวหรือสัตว์เลี้ยงไว้ในรถที่จอดอยู่กลางแจ้งตามลำพัง เพราะเสี่ยงต่ออาการฮีทสโตรกสูง
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
EP.160 : 9 เมนูดับร้อน แคลน้อย ไม่อ้วน
ประเภทน้ำแข็ง และอันตรายจากน้ำแข็งไม่สะอาด น้ำแข็งปนเปื้อน เสี่ยงท้องร่วง
