คอเลสเตอรอลสูงเกิน 200 ควรจะทำอย่างไร? ในช่วงนี้ จะได้ยินคำถามจากคุณลูกค้าโทรเข้ามาปรึกษาว่า ไปตรวจเลือดวัดค่าคอเลสเตอรอล เห็นค่าตัวเลขอยู่ที่ 280 ซึ่งเหมือนเดิมมาตลอด 3 ปีมาแล้ว ไม่เคยลดเลย อันตรายไหม ต้องทานยาลดไหม ?
องค์การอนามัยโลก (WHO) เปิดเผยว่า ในปีพ.ศ.2561 กลุ่มโรคหัวใจและหลอดเลือดเป็นสาเหตุการตายอันดับ 1 ของคนทั่วโลก โดยมีผู้เสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลือด ประมาณ 18.8 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 31 ของอัตราการตายทั่วโลก สำหรับประเทศไทย จากรายงานสถิติสาธารณสุข กระทรวงสาธารณสุข พบอัตราการเสียชีวิตจากโรคหลอดเลือดหัวใจ สูงขึ้นทุกปี โดยปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ ได้แก่ การมีภาวะความดันโลหิตสูง การมีภาวะไขมันในเลือดสูง (ผิดปกติ) ภาวะอ้วนลงพุง และแน่นอน ปัจจัยเสี่ยงที่พบบ่อยในคนไทยที่เข้ารับการรักษาด้วยโรคหลอดเลือดหัวใจคือ ภาวะไขมันในเลือดสูง ร้อยละ 83.2 ภาวะความดันโลหิตสูง ร้อยละ 59.7 และภาวะน้ำตาลในเลือดสูง (เบาหวาน) ร้อยละ 50.7 เกิดการสูญเสียทางเศรษฐกิจจากการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร
คอเลสเตอรอล ตัวชี้วัดสุขภาพ
คอเลสเตอรอล คือไขมันประเภทหนึ่งที่พบได้ในส่วนของผนังเซลล์ในร่างกายเรา รวมทั้งเป็นองค์ประกอบของน้ำดีอีกด้วย และแน่นอน ร่างกายของเราจะได้รับคอเลสเตอรอลจากอาหารที่เรารับประทานเข้าไป และจากตับของเราที่สามารถสังเคราะห์คอเลสเตอรอลขึ้นเองได้เช่นกัน ดังนั้น คอเลสเตอรอลที่เรารับประทานเข้าไปมากเกินไป จึงกลายเป็นส่วนเกินในร่างกาย (เห็นมั๊ย ภัยมาอย่างเงียบ ๆ)
มาดูกัน…ไขมันในเลือดสูง เกิดจากสาเหตุอะไรบ้าง ?
- พันธุกรรม บุพการี หรือคนในครอบครัวมีประวัติไขมันในเลือดสูง
- ชอบทานอาหารที่มีไขมันสูง เช่นอาหารทอด หรือ เนื้อสัตว์ติดมัน
- ไม่ชอบออกกำลังกาย
- ดื่มแอลกอฮอล์หนัก ดื่มเป็นประจำ
ถ้าอ่านตามข้อด้านบน จะเห็นว่าปัจจัยเสี่ยงหลัก ๆ ที่สำคัญได้แก่ อายุที่มากขึ้น ภาวะไขมันในเลือดสูง โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง และแน่นอน ไม่ค่อยออกกำลังกาย ทำให้มีการตีบตันในเส้นเลือด ซึ่งถ้าเรามองลึกเข้าไปอีกสักนิด เราจะเห็นว่า สาเหตุหลัก ๆ ส่วนใหญ่เกิดจากพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น การรับประทานอาหารที่ส่งผลให้คอเลสเตอรอลสูง การทานอาหารที่มีน้ำตาลสูง ดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป ฯลฯ
คนผอม คอเลสเตอรอลสูงเกิน 200ได้นะ
ระดับคอเลสเตอรอลสูง ไม่ได้ขึ้นกับอยู่กับระดับรูปร่าง ผู้เขียนเคยได้คุยกับเพื่อนรุ่นน้องอายุประมาณ 34 ปี ทำงานออฟฟิศ เธอมีรูปร่างผอม แบบเห็นไหปลาร้าเลยหล่ะค่ะ แต่ปรากฏว่าเธอคอเลสเตอรอลสูงมาก เพราะด้วยพฤติกรรมของเธอที่ชอบดื่มน้ำอัดลมเป็นประจำทุกวัน (เน้น ทุกวันนะคะ) ดื่มชานมไข่มุก เอนจอยกับการทานของทอด ของหวาน เธอกวาดเรียบ เพราะเธอจะคิดเสมอว่า เธอผอมมาก ต้องทานเพื่อให้อ้วน (ถึงแม้ทานอย่างไร ก็ไม่อ้วนสักที) แต่กลับเป็นว่า ค่าคอเลสเตอรอลรวมสูงถึง 320 มิลลิกรัม/เดซิลิตร (ลืมบอกว่า เธอไม่ชอบออกกำลังกาย อีกด้วย) ถือเป็นเคสตัวอย่างสำหรับคนผอมที่คอเลสเตอรอลสูงมาก เพราะไขมันในเลือดที่เราพบนั้น มันเป็นคนละส่วนกับไขมันที่สะสมอยู่ตามผิวหนัง และในทางกลับกัน คนอ้วน ก็ไม่จำเป็นเสมอไปที่จะเป็นคนที่มีไขมันในเลือดสูง แต่อาจจะมีแค่ไขมันที่สะสมอยู่ตามร่างกายมากกว่าเท่านั้นเอง สามารถอ่านต่อได้ที่นี่ คอเลสเตอรอลกับคนผอม รู้มั๊ย..คนผอม ก็คอเลสเตอรอลสูงได้ (นะ) !
ถ้าคอเลสเตอรอลสูงเกิน 200 ต้องทานยาลดไหม ?
คือต้องอธิบายดังนี้ว่า ค่าคอเลสเตอรอลที่ตรวจได้ 280 ถือเป็นผลรวมของคอเลสเตอรอลทั้งหมด ซึ่งเราต้องมาดูองค์ประกอบของคอเลสเตอรอลก่อน อันประกอบด้วย 3 ชนิด คือ LDL (ไขมันเลว) HDL (ไขมันดี) และ ไตรกลีเซอไรด์ (Triglycerine) ซึ่งจะอันตรายหรือไม่นั้น ต้องมาดูที่ 3 ตัวนี้ ว่าสัดส่วนอยู่เท่าไหร่
- LDL (ไขมันเลว) หรือไขมันไม่ดี ถือเป็นไขมันที่มีความหนาแน่นต่ำ อาจทำให้เกิดภาวะหลอดเลือดตีบ หลอดเลือดอุดตัน หลอดเลือดสมอง โรคหัวใจ ฯลฯ โดยปกติไม่ควรเกิน 120 mg/dl
- HDL (ไขมันดี) ถือเป็นไขมันที่มีความหนาแน่นสูง เป็นไขมันดีต่อหลอดเลือดในร่างกาย และเป็นตัวช่วยไม่ให้ไขมันเลวไปสะสมในหลอดเลือดแดง โดยปกติไม่ควรน้อยกว่า 40mg/dl
- Triglycerine ไตรกลีเซอไรด์ (หลายคนจะคุ้นตัวนี้มาก) ถือเป็นไขมันที่การจากการสังเคราะห์ในร่างกายเราเอง และจากการรับประทานอาหาร โดยปกติไม่ควรเกิน 150mg/dl
มาถึงคำถามว่า ต้องทานยาไหม ? ถ้าค่า LDL และ ไตรกลีเซอไรด์สูงมาก ก็อาจจะต้องทานยาในการปรับระดับคอเลสเตอรอลให้ลดลง แต่โดยส่วนใหญ่ยาลดคอเลสเตอรอล จะเป็นกลุ่มยา Statin ทานแล้วลดคอเลสเตอรอลได้แบบทันใจเลย แต่ก็อาจมีผลข้างเคียงตามมาด้วย เช่น เวียนศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ นอกจากนี้ การยาลดคอเลสเตอรอลบางตัว อาจทำให้ร่างกายสร้างฮอร์โมนลดลงได้
อย่างไรก็ตาม เราสามารถลดคอเลสเตอรอล ด้วยตัวเองได้เช่นกัน โดยการควบคุมการรับประทานอาหาร เลี่ยงอาหารจำพวก เนย มะพร้าว กะทิ และอาหารที่มีคอเลสเตอรอลสูง เช่น อาหารทะเล หอย กุ้ง ปลาหมึก รวมทั้งอาหารที่หวานจัด เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ เหล้า เบียร์ ไวน์ เป็นต้น และเน้นการออกกำลังกาย ไม่ว่าจะเป็นการวิ่ง ยกน้ำหนัก เดินเร็ว ฯลฯ พร้อมทั้งควรตรวจเลือดวัดระดับคอเลสเตอรอล อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
เพียงเท่านี้ เราก็สามารถควบคุมระดับคอเลสเตอรอลได้ด้วยตัวเอง
วิธีลดคอเลสเตอรอลด้วยตัวเอง
ในผู้ป่วยที่มีคอเลสเตอรอลสูงมาก แพทย์อาจแนะนำให้ทานยาเพื่อช่วยควบคุมระดับคอเลสเตอรอลไม่ให้เกิน 200 มิลลิกรัม/เดซิลิตร แต่ก็มีแพทย์ส่วนใหญ่ แนะนำให้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการทานอาหารก่อน เพราะโดยส่วนใหญ่ผู้ป่วย จะปฏิเสธการทานยา เพราะทราบดีว่าการทานยาต่อเนื่อง มักมีผลข้างเคียงต่อร่างกาย วันนี้ผู้เขียน จะมาแนะนำวิธีลดคอเลสเตอรอลแบบง่าย ๆ ทำเองได้ (ไม่ง้อยา)
-
เลือกอาหาร เลือกกิน
หยิบมาไว้อันดับแรกเลย ไม่ใช่กินไม่เลือก เพราะการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการทานอาหารส่งผลต่อระดับคอเลสเตอรอลอย่างมาก หลีกเลี่ยงการทานอาหารทอด อาหารมัน และของหวาน ควรเลือกทานอาหารที่มีไขมันดี (ไขมันไม่อิ่มตัว) ลดอาหารซีฟู้ด (อาหารทะเล)
9 เมนูอาหารตามสั่ง คอเลสเตอรอลสูง ที่ต้องหลีกเลี่ยง
5 อาหารกินแล้วดี อาหารลดความดัน กินทุกวันความดันลดชัวร์
-
ลดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ข้อนี้ พูดง่าย ๆ คือ ลดดื่มเหล้า เบียร์ ไวน์ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เป็นสาเหตุในการกระตุ้นให้ตับผลิตไตรกลีเซอร์ไรด์เพิ่มขึ้นด้วย การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ยังเป็นสาเหตุของโรคความดันเลือดสูง โรคหัวใจ ฯลฯ (ผู้เขียนเคยเขียนบทความ “ทั้ง ๆ รู้ ดื่มเหล้า ทำลายตับ แต่ก็ (จะ)ดื่ม” เผื่ออ่านแล้ว อยากลดดื่มลง ก็ดีกับสุขภาพไม่น้อย)
-
เน้นออกกำลังกาย
เน้นการออกกำลังกาย อย่างน้อย 3-5 ครั้งต่อสัปดาห์ การออกกำลังกายเป็นประจำช่วยลดคอเลสเตอรอลได้
เคยได้ยิน “ถั่วนัตโตะ” ลดไขมันในเลือดได้ ?
ปัจจุบันมีงานวิจัย พบว่า มีสารสกัดจากธรรมชาติที่ช่วยควบคุมระดับคอเลสเตอรอลในเลือดได้ผลหลายชนิด หนึ่งในนั้น คือ หรือถั่วหมักญี่ปุ่น “ถั่วนัตโตะ” เป็นอาหารที่อุดมไปด้วยโปรตีน ผลพลอยได้จากกระบวนการหมักจะได้สารสกัด Nattokinase เป็นเอมไซม์ที่ช่วยลดไขมันในเลือด ช่วยสลายลิ่มเลือด ลดภาวะหลอดเลือดอุดตัน ลดความเสี่ยงเกิดโรคเส้นเลือดในสมองแตก ได้ดี อีกทั้งยังมี โปรไบโอติกส์ (Probiotics) วิตามิน เค 2, วิตามินบี 12 (Vitamin B12) และสารต้านอนุมูลอิสระ ปัจจุบัน “ถั่วนัตโตะสกัดเข้มข้น” มีจำหน่ายในรูปแบบอาหารเสริม หาซื้อง่าย แถมยังรับประทานง่ายมาก ๆ
ถ้าคอเลสเตอรอลสูงเกิน 200 จำเป็นต้องทานยามั๊ย ? สำหรับผู้เขียนตอบได้ทันทีเลยว่า ไม่ต้องพึ่งยาเลยค่ะ พึ่งตัวเองนี่ดีสุด โดยปรับพฤติกรรมในการทานอาหาร พูดง่าย ๆ ต้องเพิ่มวินัยในการเลือกทานอาหาร จำกัดแคลอรี่หน่อย เพิ่มการออกกำลังกายบ้าง ลดของทอด-ของหวาน (ไปเลย) แต่บางท่านอาจบ่นในใจว่า พูดง่าย ทำยาก (เนอะ) ก็แนะนำอีกหนึ่งทางเลือกพวกสารสกัดจากธรรมชาติถั่วนัตโตะ ก็น่าสนใจไม่น้อย พบกันใหม่ฉบับหน้า สวัสดีค่ะ
…………
(เครดิต : Prevention and Treatment of High Cholesterol, www.heart.org, Cholesterol Management, www.webmd.com, www.ถั่วนัตโตะ.com, , Symptoms, Causes and Treament Hight Cholesterol, www.familydoctor.org, www.i-kinn.com)
