“ตกใจมาก ผลเลือดออกมาแล้ว คอเลสเตอรอลสูง ไขมันเลว สูง ไตรกลี สูง สูงทุกตัว หมอจับให้กินยาแล้ว แต่ไม่อยากกินยา ทำงัยดี ?”
ถือเป็นประโยคที่ได้ยินบ่อยในกลุ่มเพื่อน โดยเฉพาะช่วงนี้ หลายมื้อที่เราตามใจปาก อยากกิน ต้องได้กิน (จริงมั๊ย) ไขมันในเลือดสูง ถือเป็นหนึ่งในโรคกลุ่ม NCDs (Non-Communicable Diseases) เช่นเดียวกับโรคเบาหวาน และโรคความดันเลือดสูง ซึ่งโรคกลุ่มนี้ ส่วนมากแล้วเกิดจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่มีส่วนอย่างมากให้เกิดโรค และเมื่อผลเลือดของผู้ป่วยได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคไขมันในเลือดสูง แล้วนั้น แพทย์อาจจะจ่ายยาลดไขมันมาให้ ซึ่งแน่นอน ผู้ป่วยจะต้องกินยาลดไขมันในเลือดไปจนกว่าระดับไขมันจะกลับมาเป็นปกติ แต่ก็ยังมีวิธีลดไขมันในเลือด โดยไม่ต้องพึ่งยา ด้วยค่ะ ก่อนที่เราจะลึกไปในรายละเอียด เรามาทำความรู้จักประเภทไขมันในร่างกายกันก่อน
มาทำความรู้จัก ประเภทไขมันในร่างกาย
ไขมันในเลือดมีหลายชนิด ที่รู้จักกันดีคือ คอเลสเตอรอล (Cholesterol) และไตรกลีเซอไรด์ (Triglyceride) นอกจากนี้ คอเลสเตอรอลยังแบ่งออกเป็น ไขมันดี HDL และไขมันเลว LDL ซึ่งไขมันเลว ทำให้เกิดโรคต่าง ๆ ได้มากมาย เพราะฉะนั้น เวลาเราไปตรวจค่าไขมัน ผลจะออกมาเป็น 3 ค่า
-
LDL
(ไขมันเลว) หรือไขมันไม่ดี ถือเป็นไขมันที่มีความหนาแน่นต่ำ ทำให้เกิดภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง สาเหตุของโรคหลอดเลือดอุดตัน โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง โดยปกติไม่ควรเกิน 130 mg/dl
-
HDL
(ไขมันดี) ถือเป็นไขมันที่มีความหนาแน่นสูง เป็นไขมันดีต่อหลอดเลือดในร่างกาย เป็นตัวช่วยไม่ให้ไขมันเลวไปสะสมที่หลอดเลือดแดง โดยปกติ ไม่ควรน้อยกว่า 40mg/dl
-
Triglycerine
(ไตรกลีเซอไรด์) เป็นไขมันซึ่งเกิดจากทั้งการสังเคราะห์ในร่างกายของเรา แต่ถ้าสะสมมากเกินไป จะเป็นสาเหตุของโรคหลอดเลือดแดงแข็ง โดยปกติ ไม่ควรเกิน 150mg/dl
นอกจากนี้ ยังมีค่าที่สำคัญอีกค่าหนึ่งคือ Total Cholesterol หรือระดับคอเลสเตอรอลโดยรวม โดยปกติไม่ควรเกิน 200mg/dl
ยารักษา “ภาวะไขมันในเลือดสูง”
ยาที่มีฤทธิ์ลดระดับไขมันในเลือดมีหลายกลุ่ม แต่กลุ่มที่ได้รับความนิยมและมีมูลค่าการใช้มากที่สุดคือ ยากลุ่ม HMGCoa Reductase ซึ่งเป็นกลุ่มยาที่มีผลข้างเคียงน้อย ตัวอย่างยากลุ่มนี้ ได้แก่ Atorvastain, Fluvastatin, pravastatin, Simvastatin เป็นต้น จากชื่อยากลุ่มนี้ทุกตัวมีเอกลักษณ์ร่วมกันคือ มักลงท้ายด้วยคำว่า “Statin” จึงทำให้นิยมเรียกยากลุ่มนี้อีกชื่อหนึ่งว่า ยากลุ่มสแตนติน (stain) การเลือกใช้ยาควรจะต้องพิจารณาคุณสมบัติด้านต่าง ๆ ของยามาประกอบกัน เช่นประสิทธิภาพของยา ผลเสียหรือผลข้างเคียง เรียกว่าต้องพิจารณาให้ครบถ้วน ก่อนตัดสินใจ
วิธีลดไขมันในเลือด ด้วยการทานยาลดไขมันในเลือด แล้วเกิดอาการข้างเคียง ค่าตับสูง
ผู้ที่มีภาวะไขมันในเลือดสูง มักได้รับยาลดไขมันในเลือด และยาลดไขมันในเลือด ส่วนใหญ่อยู่ในกลุ่ม สตาติน (Statin) เช่น Simvastatin, Atorvastatin, Rosuvastatin, Pravastatin, Pitavastatin เป็นต้น ยาในกลุ่ม Statin อาจก่อให้เกิดอาการข้างเคียง คือ ปวดกล้ามเนื้อ กล้ามเนื้ออักเสบ หรือมีปัญหาเอ็มไซม์ในตับสูง เกิดจากการทานยามาเป็นระยะเวลาหลายปี จึงเกิดการเลี่ยงไม่อยากทานยา หลายท่านจึงเลือกใช้ อาหารเสริมกลุ่มลดไขมันในเลือดทดแทน
เมื่อเราทราบแบบนี้แล้ว ทีนี้ ผู้เขียนมี 5 วิธีง่าย ๆ ที่ช่วยให้ไขมันในเลือดลด โดยไม่ต้องพึ่งยาเคมี เรามาดูกันว่ามีวิธีแสนง่ายอย่างไรบ้าง :-
-
ควบคุมอาหาร
ผู้ที่มีปัญหาไขมันในเลือดสูง ต้องทราบก่อนว่าไขมันในเลือดที่สูงเกินมาตรฐานนั้น พบมากในอาหารชนิดใด แล้วจึงเริ่มจากการดูแลการกินของตัวเองเป็นอันดับแรก และต้องให้ความสำคัญมากเป็นพิเศษกับการเลือกรับประทานอหารประเภทไขมัน เช่น ไขมันคอเลสเตอรอล จะพบมากในอาหารประเภท เนื้อสัตว์ อาหารทะเล ของทอด ของมัน แต่ถ้าเป็นไขมันไตรกลีเซอไรด์ จะพบมากในอาหารประเภท ข้าว แป้ง น้ำตาล กะทิ และของหวานต่าง ๆ และเราควรเลือกทานอาหารไขมันไม่อิ่มตัวแทนอาหารไขมันอิ่มตัว จึงช่วยให้ระดับไขมันในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติได้ ซึ่งสามารถหาอาหารที่เป็นไขมันไม่อิ่มตัวได้ทั่วไป ยกตัวอย่างเห็นภาพง่าย คือ พวกกลุ่มธัญพืชทุกชนิด อะโวคาโด เนื้อปลา และน้ำมันมะกอก นอกจากนี้ ควรเน้นอาหารที่มีกากใยสูง และดื่มน้ำมาก ๆ จะช่วยลดการดูดซึมของไขมันที่เข้าสู่กระแสเลือดได้ เพราะจะช่วยให้การขับถ่ายคล่องขึ้น ไม่มีอาหารไปค้างที่ลำไส้
-
ออกกำลังกายคาร์ดิโอ – แอโรบิค
มีงานวิจัยแนะนำว่า วิธีที่จะช่วยลดไขมันดวยการออกกำลังกายที่ดีสำหรับคนที่มีปัญหาไขมันในเลือดสูง นั่นคือ การออกกำลังกายแบบแอโรบิค เพราะจะช่วยกระตุ้นการสร้างไขมันชนิดดี (HDL – Cholesterol) ให้มากขึ้น และช่วยดึงไขมันเลว (LDL) กลับไปทำลายที่ตับ จึงทำให้ระดับไขมันในเลือดกลับมาเป็นปกติ และด้วยการออกกำลังกายประเภทนี้ เป็นการออกกำลังกายแบบเจาะจง ให้ระบบหัวใจ และหลอดเลือดแข็งแรงเป็นพิเศษ เพราะเป็นการใช้กล้ามเนื้อมัดใหญ่ในจังหวะซ้ำ ๆ กันแบบต่อเนื่องอย่างน้อย 15 นาที เป็นการเร่งการออกทำงานของหัวใจให้เต้นมากกว่า 100 ครั้งต่อนาที จึงช่วยเร่งการเผาผลาญไขมันที่อยู่ในร่างกายและนำพลังงานได้มากขึ้น จึงยิ่งช่วยลดไขมันในเลือดได้ดียิ่งขึ้นนั่นเอง
-
ลดความเครียด
ความเครียด ถือเป็นต้นเหตุของทุกโรคจริง ๆ ค่ะ รวมถึงสาเหตุของภาวะไขมันในเลือดสูงด้วย อธิบายง่าย ๆ สาเหตุที่เมื่อเกิดความเครียด ร่างกายจะสร้างอนุมูลอิสระมากขึ้น ทำให้ตับที่มีหน้าที่ขับของเสียออกจากร่างกาย จะทำงานผิดปกติ ส่งผลให้ระดับไขมันในเลือดสูงขึ้น การลดความเครียด จึงเป็นวิธีหนึ่งที่ควรปฏิบัติควบคู่ไปกับการควบคุมอาหาร และการออกกำลังกาย เพื่อผลลัพธ์ในการลดไขมันในเลือดให้อยู่ในระดับปกติ ซึ่งการลดความเครียดต่าง ๆ ทำได้หลายวิธี เช่นการนั่งสมาธิ การทำงานอดิเรกที่ชอบ หรือฟังเพลงคลายเครียด
-
งดดื่มแอลกอฮอล์
สำหรับผู้ที่มีปัญหาไขมันในเลือดสูง จำเป็นต้องงดดื่มแอลกอฮอล์ หรือต้องจำกัดปริมาณการดื่มให้น้อยที่สุด หรืองดการดื่มไปเลยได้เช่นกัน เนื่องจากเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิด ให้พลังงานสูง และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิด จะกระตุ้นให้ตับ ผลิตไตรกลีเซอไรด์เพิ่มขึ้น 4 เท่า และหากดื่มทุกวัน จะมีพลังงานส่วนเกินสะสมอยู่ในร่างกายเป็นจำนวนมาก เป็นปัจจัยหลักที่ทำให้การเผาผลาญของร่างกายลดลง ด้วยเหตุนี้ จึงทำให้เกิดโรคอ้วน และไขมันในเลือดสูงตามมา
-
สารสกัดที่ช่วยลดไขมันในเลือด
ในปัจจุบัน มีงานวิจัยจากผู้เชี่ยวชาญ รองรับงานวิจัยจากสารอาหารธรรมชาติที่ช่วยลดไขมันในเลือดได้เป็นอย่างดี นั่นก็คือ “ถั่วนัตโตะ (Natto) ถั่วนัตโตะ เป็นอาหารญี่ปุ่นแบบดั้งเดิม ทำมาจากถั่วเหลือง หมักด้วยแบคทีเรียบาซิลลัลซับทิลิส (Bacteris Bacillus Subtilis) ถั่วหมักญี่ปุ่น มีคุณค่าทางโภชนาการสูง สารสกัดในถั่วนัตโตะ เรียกว่า Nattokinase ออกฤทธิ์ในการลดระดับไขมันในเลือด ด้วยการยับยั้งการทำงานผ่านเอนไซม์ HMG Co-A Reductase ซึ่งเป็นกลไกเดียวกันกับการออกฤทธิ์ของยาในกลุ่ม Statin ช่วยลดไขมันในเลือด, ลดคอเลสเตอรอล,ลดไตรกลีเซอไรด์ ปัจจุบัน มีอาหารเสริมสกัดถั่วนัตโตะ ที่สกัดมาเข้มข้นมาก สามารถหาซื้อได้สะดวก
และนี่คือ 5 วิธีง่าย ๆ สำหรับผู้ที่มีปัญหาไขมันในเลือดสูง แล้วไม่อยากกินยาเคมี ก็สามารถทำด้วยตัวเองได้อย่างง่าย ๆ และผู้เขียน มั่นใจว่า หากมีการปฏิบัติอย่างเคร่งครัดแล้ว จะสามารถทำให้ไขมันในเลือด กลับมาสู่ระดับเกณฑ์ปกติ ไม่ใช่เรื่องยากเลยค่ะ พบกันใหม่ ฉบับหน้า สวัสดีค่ะ
………………………….
(เครดิต : https://www.honestdocs.co/5-ways-to-reduce-blood-fat-easily-by-yourself-safe-natural, Can I lower High Cholesterol Without Medications, www.goodrx.com, https://i-kinn.com, Cholesterol Medications : Consider The Opitons, https://www.mayoclinic.org.
บทความสุขภาพที่เกี่ยวข้อง