เมื่อวานนี้ผมได้มีโอกาสเข้าไปเดินสำรวจและประมูลรถในลานประมูลรถยนต์หลังจากที่ห่างหายไปในรอบหลายๆปี ดีใจที่มีโอกาสพบเจอกับเพื่อนๆหลายคนอีกครั้งหลังจากที่ไม่ได้เจอหน้าเจอตากันในช่วงวิกฤต COVID19 บรรยากาศในลานประมูลรถยนต์คึกคักมาก ผู้ประกอบการทั้งหน้าเก่าและหน้าใหม่มากหน้าหลายตาเข้ามาประมูลรถยนต์ในลานประมูลรถยนต์กันมากขึ้น ด้วยเหตุที่อุตสาหกรรมรถยนต์ใหม่ยังไม่กลับมาผลิตกันแบบเต็มตัว ทำให้supplyของรถที่ได้มาจากการแลกรถใหม่หน้าโชว์รูมหดตัวลง จึงทำให้ผู้ประกอบการหน้าใหม่ได้เข้ามาหาซื้อรถยนต์จากลานประมูลเป็นการทดแทนจากsupplyที่หายไปในระยะนี้
ภาพที่เห็นในลานประมูลเมื่อวานนี้และในช่วง2อาทิตย์ที่ผ่านมา คือผู้ประกอบการมากหน้าหลายตาแข่งขันกันซื้อสินค้าเข้ามาในราคาที่สูงจนเกินจริง ที่พูดว่าสูงจนเกินจริงก็คือ ราคาสินค้าที่ซื้อเข้าในช่วงเวลานี้มีราคาสูงเกินกว่ามูลค่าสินค้าที่บริษัทสินเชื่อต่างๆได้ประเมินราคาไว้มาก อาจจะด้วยเหตุผลที่ขาดสินค้าที่เคยได้รับจากการแลกรถใหม่ในโชว์รูมป้ายแดงเป็นเหตุผลหนึ่ง หรือมีความกังวลว่า supply จะขาดมือในช่วงระยะเวลาที่ธนาคารต่างๆมีนโยบายพักชำระหนี้ให้กับลูกค้าก็เป็นอีกเหตุผลหนึ่ง อย่างไรก็ตาม ด้วยสภาวการณ์ทางเศรษฐกิจในปัจจุบัน การซื้อสินค้าเพื่อกักตุนไว้เป็นจำนวนมากในต้นทุนที่สูงเกินจริง ย่อมไม่ใช่ทางเลือกที่ถูกต้องอย่างแน่นอน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หากสินค้านั้นๆยังไม่มีลูกค้าที่ชัดเจนมารองรับไว้ ธุรกิจที่ว่องไวและคล่องตัวย่อมได้เปรียบมากกว่าธุรกิจที่อุ้ยอ้ายและเปลี่ยนแปลงได้ช้า
ด้วยภาวะเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลงไป ธนาคารต่างๆต่างมีนโยบายในการให้สินเชื่อกับลูกค้าที่รัดกุมขึ้น และแน่นอนว่านโยบายการปล่อยสินเชื่อของธนาคารต่างๆจะรัดกุมไปอย่างนี้ตลอดปี2020อย่างแน่นอน เนื่องด้วยจากการที่ภาครัฐมีนโยบายให้ภาคธนาคารพักชำระหนี้ให้กับผู้บริโภคเป็นระยะเวลา6เดือนตั้งแต่ช่วงเดือนมีนาคมที่ผ่านมา ภาคธนาคารได้ทำการพักชำระหนี้ให้กับลูกค้าเป็นจำนวนมาก ต้องเรียนตรงๆว่ามูลค่าของหนี้ที่ได้รับการพักชำระในช่วง6เดือนนี้มากมหาศาลจนนึกไม่ถึง คิดเล่นๆว่าหากแค่สินเชื่อรถยนต์อย่างเดียว(ไม่รวมกับสินเชื่อบ้านและสินเชื่ออื่นๆ) มีรถที่พักชำระหนี้เป็นจำนวนกลมๆ1ล้านคัน ด้วยยอดชำระรายเดือนที่คิดแบบต่ำสุดๆคือ5,000บาท/เดือน เป็นระยะเวลา6เดือน ธนาคารต่างๆที่ให้บริการสินเชื่อรถยนต์จะขาดรายได้เป็นจำนวนเงินรวมถึง3หมื่นล้านบาทในช่วง6เดือนนี้ ซึ่งจริงๆแล้วจำนวนและมูลค่าของสินเชื่อนั้นต่างจากตัวเลขที่สมมุตินี้ไว้มาก
ยิ่งไปกว่านั้น จากการประเมินของบริษัทสินเชื่อรถยนต์ต่างๆเกี่ยวกับสัดส่วนของNPLที่จะเกิดขึ้นจากหนี้ที่ได้รับการพักชำระในช่วง6เดือนนี้ ธนาคารต่างๆได้ประเมินไว้ว่าสัดส่วนของ NPL อาจจะสูงถึง70%ของมูลค่าหนี้ที่ได้รับการพักชำระทั้งหมด เนื่องจากมีการประเมินว่าสภาวะเศรษฐกิจของไทยน่าจะยังไม่กลับมาแข็งแรงดังเดิมในช่วงระยะเวลา6เดือนนี้อย่างแน่นอน ด้วยปัจจัยที่เศรษฐกิจไทยนั้นพึ่งพารายได้จากภาคการท่องเที่ยวและภาคการส่งออกเป็นหลัก แม้ว่าสภาวการณ์การแพร่ระบาดของ COVID 19 ภายในประเทศจะดีขึ้นตามลำดับ แต่การแพร่ระบาดทั่วโลกโดยเฉพาะอย่างยิ่งในทวีปยุโรปและทวีปอเมริกายังคงอยู่ในภาวะที่ยังนิ่งนอนใจไม่ได้ ภาคการท่องเที่ยวที่พึ่งพานักท่องเที่ยวต่างชาติยังคงต้องใช้ระยะเวลาฟื้นตัวอีกพักใหญ่ ภาคการส่งออกแม้ว่าไตรมาสแรกการส่งออกจะเติบโตที่ 1.06% แต่หากเข้าไปดูรายละเอียดจริงๆแล้วจะพบว่าสินค้าภาคการเกษตรและภาคอุตสาหกรรมรถยนต์ซึ่งเป็น product champion ของไทยนั้นมีอัตราการเติบโตที่ติดลบ และแน่นอนว่าการส่งออกไปยังตลาดจีนมีการหดตัวอย่างต่อเนื่อง คงต้องให้เวลาในการปรับตัวของประเทศคู่ค้าของเราอีกสักพักหลังจากมีมาตรการการผ่อนคลายที่มากขึ้นแล้ว
สรุปได้ว่าหากธนาคารต่างๆมีการประเมินว่ามูลค่าของหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้จะมีอัตราที่สูงขึ้นในช่วงปลายปีนี้ เราก็จะได้เห็นการสะท้อนภาพเศรษฐกิจจริงในช่วง Q4 ที่จะถึงนี้อย่างแน่นอน และด้วยสภาวการณ์เช่นนี้ย่อมทำให้การปล่อยสินเชื่อของภาคธนาคารน่าจะมีการตึงตัวมากขึ้นเรื่อยๆตลอดทั้งปี เราได้เห็นบริษัทรถเช่ายักษ์ใหญ่อย่างHertz ได้ยื่นเรื่องเข้าสู่กฏหมายล้มละลายไปแล้วในเดือนที่ผ่านมา ในช่วงปลายปีนี้ถึงต้นปีหน้า เราอาจจะได้เห็นsupplyจำนวนมหาศาลวิ่งเข้ามาในตลาดรถยนต์เช่นกัน และด้วยsupplyจำนวนมหาศาลนี้จะทำให้เกิดการปรับสมดุลของอุตสาหกรรมรถยนต์ทั้งระบบอีกครั้ง สิ่งที่ผมอยากจะย้ำให้กับเพื่อนๆสมาชิกสมาคมฯและผู้ประกอบการทั้งหลายก็คือ “ควรซื้อสินค้าด้วยความระมัดระวังและมีสติ” การซื้อสินค้าด้วยความแม่นยำเป็นสิ่งที่สำคัญมากในสภาวการณ์เช่นนี้
“สินเชื่อตึงตัว คุณภาพของลูกค้าก็ไม่ดี ต้นทุนของสินค้าที่ได้มาก็สูงเกินกว่าราคาประเมิน” แค่ 3 ข้อนี้ ก็ทำให้เรามีสติคิดได้ว่าควรจะประกอบธุรกิจด้วยความระมัดระวังเช่นไร ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าบทความนี้จะมีประโยชน์และเป็นแนวทางในการประกอบธุรกิจให้กับผู้ประกอบการหลายๆท่านในช่วงเวลาที่ยากลำบากนี้ได้ไม่มากก็น้อย ผมเชื่อมั่นเป็นอย่างยิ่งว่าสมาชิกสมาคมฯและผู้ประกอบการทุกท่านจะสามารถฝ่าฟันวิกฤตครั้งนี้ไปด้วยกันได้อย่างแน่นอน เป็นกำลังใจให้ผู้ประกอบธุรกิจทุกท่านครับ
Lean & Dynamics are the key to success.
ขอพลังจงสถิตย์อยู่กับพวกเราทุกคน
วิสุทธิ์ เหมพรรณไพเราะ
ประธานสมาคมผู้ประกอบการรถยนต์ใช้แล้ว
……….