3 โรค ถามหาเมื่อ “วัยทอง”

โรควัยทอง ที่ต้องระวัง เนื่องจากร่างกายคนเรามีฮอร์โมนเป็นตัวกำหนดความเป็นหนุ่มสาวในร่างกายคนเรา ในผู้หญิงฮอร์โมน ที่มีบทบาทสำคัญต่อชีวิต คือ ฮอร์โมนเอสโตรเจน ส่วนผู้ชาย ฮอร์โมนที่มีผลต่อสมรรถภาพ และความแข็งแรงของร่างกาย คือ ฮอร์โมนแอนโดรเจน  วัยทองหรือวัยหมดประจำเดือนในผู้หญิง จะอยู่ในช่วงอายุประมาณ 45 – 55 ปี โดยเฉลี่ยอายุ 50 ปี เมื่อถึงวัยนี้ รังไข่จะหยุดทำงาน และไม่มีการตกไข่ต่อไป ทำให้ไม่มีประจำเดือน และไม่มีการสร้างฮอร์โมนเพศหญิงจากรังไข่อีก ฮอร์เพศหญิงที่ขาดหายไปนี้มีชื่อว่า เอสโตรเจน และโปรเจสเตอโรน  วัยทองนี้เกิดขึ้นได้ทั้งเพศหญิงและเพศชาย แต่โดยทั่วไปมักจะมีผลต่อผู้หญิงอย่างเห็นได้ชัดเจนมากกว่าเพศชาย

อาการของโรควัยทอง

• ประจำเดือนมาน้อยวัน และไม่สม่ำเสมอ
• นอนไม่หลับ ตื่นกลางดึก และหลับยาก
• ร้อนวูบวาบตามร่างกาย โดยเฉพาะส่วนบนของร่างกาย (ศีรษะ) เหนื่อยง่าย ใจสั่น มีเหงื่อออกมากในตอนกลางคืน
• ผิวหนังจะบางลง แห้งขึ้น และเป็นแผลได้ง่าย มีอาการคันตามผิวหนัง
• ปัสสาวะบ่อยขึ้น

และแน่นอน เมื่อเข้าสู่วัยทอง ไม่ว่าจะเป็นหญิงหรือชายล้วนต้องเผชิญกับหลากหลายปัญหาสุขภาพ นำไปสู่การเกิดโรคภัยไข้เจ็บ อย่างไรก็ตาม 3 ปัญหาใหญ่ ที่พบบ่อยในวัยทอง มีดังนี้ :-

3 โรควัยทอง ที่ต้องระวัง

1.โรคกระดูกพรุน (Osteoporosis)

เป็นโรควัยทองที่เกิดจากความหนาแน่นกระดูกน้อยลง จากการสะสมกระดูกน้อยเกินไปในขณะที่กำลังเจริญเติบโต หรือมีการเสียมวลกระดูกอย่างมากหลังจากเจริญเติบโตเต็มที่แล้ว ทำให้กระดูกเปราะบางไม่สามารถรับน้ำหนักได้ และเป็นสาเหตุให้แตกหักตามมา  โดยปกติ พบมากในเพศหญิง แต่เพศชาย สามารถพบได้ 20% และโรคนี้ส่วนใหญ่เกิดขึ้นในวัยกลางคนและผู้สูงอายุ

2.โรคกระดูกพรุนสำคัญอย่างไร

โรคกระดูกพรุน ถือเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงวัยชรา พบมากในผู้หญิงสูงอายุ และแน่นอน เมื่ออายุมากขึ้น โอกาสเป็นโรคนี้ก็มากขึ้นเรื่อย ๆ และเมื่อกระดูกบางถึงระดับที่ไม่สามารถรับน้ำหนัก หรือ แรงกระแทกได้ ก็จะเกิดกระดูกหัก  ซึ่งเมื่อมีอุบัติเหตุลื่น หกล้ม แม้ว่าจะดูเป็นอุบัติเหตุเล็กน้อย กระดูกก็สามารถหักได้  เช่นกระดูกต้นขา  กระดูกข้อมือ  แต่สิ่งที่น่าเป็นห่วงมากกว่านั้นคือ โรคกระดูกพรุน เป็นภัยเงียบที่เกิดขึ้นสะสมในร่างกายเป็นเวลานาน โดยที่ผู้ป่วยก็ไม่ทราบ เพราะไม่มีการแสดงอาการแต่อย่างใด จนกว่าจะได้รับอุบัติเหตุ กระดูกหัก

3.โรคหัวใจและหลอดเลือด

ถือเป็นโรคที่เกิดขึ้นเยอะมากในสังคมปัจจุบัน และกลุ่มคนที่มีความเสี่ยงสูงคือ กลุ่มวัยทอง โรคหัวใจและหลอดเลือด ถือเป็นกลุ่มอาการโรคหัวใจและหลอดเลือดที่ครอบคลุมโรค 3 กลุ่ม คือ โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคหลอดเลือดส่วนปลาย ซึ่งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตของคนไทยเป็นอันดับต้น ๆ รองจากโรคมะเร็ง

โรคหลอดเลือดหัวใจ เกิดจากการเสื่อมของผนังหลอดเลือดแดง ซึ่งเป็นหลอดเลือดที่นำเลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจ รวมทั้งมีไขมันอุดตันในหลอดเลือด  ในระยะแรก หลอดเลือดหัวใจจะมีการปรับตัวขยายใหญ่ขึ้น เพื่อให้เลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจได้ดี แต่หากมีไขมันสะสมและอุดตันในผนังหลอดเลือดมากขึ้นเรื่อย ๆ จนทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจไม่สะดวก และไม่สามารถนำออกซิเจนไปสู่หัวใจได้ ทำให้ปวดเค้นที่หัวใจ และหากการอุดตันของหลอดเลือดแดงเกิดขึ้นฉับพลัน จนทำให้กล้ามเนื้อหัวใจตายเนื่องจากขาดออกซิเจน  ก็ทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตทันที

จากงานวิจัยและศึกษาในประเทศไทย พบว่า กลุ่มคนที่มีความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดหัวใจ ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มคนที่มีปัญหาไขมันในเลือดสูง  ความดันในเลือดสูง  และกลุ่มคนที่อ้วน ลงพุง และกลุ่มคนที่เป็นโรคเบาหวาน ที่เพิ่มโอกาสในการเป็นมากกว่าคนปกติถึง 3.5 เท่า

• โรคมะเร็ง

เมื่อพูดถึงวัยทอง สิ่งที่ผู้หญิงส่วนใหญ่จะนึกถึง คือการใช้ฮอร์โมนทดแทน และผู้หญิงเราก็จะค่อนข้างกลัวการใช้ฮอร์โมนทดแทน เพราะการรับประทานฮอร์โมนทดแทนนั้น อาจะก่อให้เกิดโรคมะเร็งเต้านม โดยลืมนึกถึงความเสี่ยงจากมะเร็งอื่นๆ ก็มี พบบ่อยเช่นกัน เช่น มะเร็งปากมดลูก  มะเร็งลำไส้ใหญ่  เป็นต้น  แต่มะเร็งเต้านม จัดเป็นโรคมะเร็งที่พบบ่อยมากที่สุดอันดับหนึ่งในประเทศไทย และเป็นสาเหตุการเสียชีวิตมากเป็นอันดับต้น ๆ โดยพบมากที่สุดในผู้หญิงวัย 50 – 60 ปี แต่ในปัจจุบัน พบผู้หญิงเป็นมะเร็งอายุน้อยลง คือ 35 – 40 ปี และเมื่อปี 2560 พบว่า การตรวจเมมโมแกรมในผู้หญิงอายุ 50 – 59 ปี และ อายุ 60 – 69 ปี ลดอัตราการตายจากมะเร็งเต้านมได้ 33%

จะเตรียมตัวอย่างไร เข้าสู่ “วัยทอง”

ถือเป็นขั้นตอนของการดำเนินชีวิตที่ทุกคนไม่สามารถเลี่ยงวัยทองได้ แต่เรามีวิธีเตรียมความพร้อม และรับมืออย่างไร เพื่อเข้าสู่วัยทอง แนะนำวิธีง่าย ๆ ดังนี้ :-

• เน้นรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ วัยทองควรเน้นการทานอาหารที่มีเส้นใยสูง เช่น ผัก ผลไม้ เพื่อเพิ่มไฟเบอร์ ช่วยให้ขับถ่ายอุจจาระได้ดีขึ้น
• ลดอาหารพวกของทอด ของมัน และของหวาน เพื่อลดปัญหา ระดับไขมันสูง เป็นสาเหตุให้ไขมันอุดตันในเส้นเลือด สามารถอ่านต่อได้ที่ ผู้หญิงวัยทอง อาการเข้าวัยทอง ควรเน้นอาหารแบบไหน ต้องเลี่ยงอะไร ?
• เสริมแคลเซียม ซึ่งเน้นอาหารประเภทถั่ว งา ผักใบสีเขียว ปลาเล็ก ปลาน้อย โยเกิรต์ (หวานน้อย) อ่านต่อได้ที่ 6 สัญญาน ขาดแคลเซียมในวัยทอง เสี่ยงเป็นโรคกระดูกพรุน
• เน้นการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เช่นการเดิน  วิ่ง เต้นแอโรบิค  ควรออกกำลังกายอย่างน้อย 4 ครั้งต่อสัปดาห์ แต่ถ้าหากเป็นคนที่ไม่เคยออกกำลังกายมาก่อน ไม่ควรเริ่มออกกำลังกายอย่างหักโหม แต่ควรเลือกท่าออกกำลังกายที่เหมาะสมเพื่อให้กล้ามเนื้อยืด ลดอาการบาดเจ็บค่ะ สามารถอ่านต่อได้ที่ 5 สิ่งควรทำก่อนออกกำลังกาย ลดการบาดเจ็บ เพิ่มความยืดหยุ่นให้กล้ามเนื้อ
• เน้นตรวจร่างกายอย่างสม่ำเสมอ ปีละ 1 ครั้ง เพื่อตรวจเลือดวัดระดับไขมันในเลือด ตรวจเช็คความดันในเลือด ตรวจหามะเร็งเต้านม (Memmography) และตรวจหาความหนาแน่นของกระดูก (Bone Mineral Density)

…………

(credit : webmd.com/menopause/guide/menopause-symptoms-types, 11 things every woman should know, www.i-kinn.com)

บทความที่น่าสนใจ

7 อาหารลดน้ำตาลในเลือด ควบคุมอาหาร ป้องกันเบาหวานได้ชะงัด

ถั่วนัตโตะ ลดไขมันในเลือด ได้จริงหรือ ?

ผู้หญิงวัยทอง อาการเข้าวัยทอง ควรเน้นอาหารแบบไหน ต้องเลี่ยงอะไร ?