โพแทสเซียม มีส่วนช่วยเกี่ยวกับการทำงานของกล้ามเนื้อและระบบประสาท ช่วยควบคุมความดันโลหิต ดีต่อสุขภาพหัวใจและการเต้นของหัวใจ และยังเป็นแร่ธาตุอย่างหนึ่งที่มีความจำเป็นต่อกระดูกด้วยเช่นกัน เมื่อร่างกายขาดโพแทสเซียม เราจะเรียกภาวะนั้นว่าภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำ (Hypokalemia) ซึ่งส่งผลเสียต่อระบบการทำงานของร่างกาย สิ่งหนึ่งที่จะช่วยป้องกันและแก้ปัญหานั้นได้คือการรับโพแทสเซียมผ่านการทานอาหาร แล้วโพแทสเซียมต่ำ ควรกินอะไรดี? ผัก ผลไม้โพแทสเซียมสูง ปลา เนื้ออะไรบ้างที่มีโพแทสเซียม ในบทความนี้มีคำตอบ
โพแทสเซียมในเลือดต่ำ (Hypokalemia) คืออะไร?
ภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำ (Hypokalemia) คือภาวะที่ระดับโพแทสเซียมในกระแสเลือดต่ำกว่าปกติ (ต่ำกว่า 3.5 มิลลิโมล/ลิตร) ซึ่งโพแทสเซียมเป็นแร่ธาตุที่มีบทบาทสำคัญในการรักษาการทำงานของกล้ามเนื้อ ระบบประสาท และหัวใจ
ก่อนจะไปดูว่าโพแทสเซียมต่ำ ควรกินอะไร ต้องรู้ก่อนว่าภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำ อาจนำไปสู่การเกิดอาการต่าง ๆ หรือภาวะแทรกซ้อนได้
ค่าโพแทสเซียมปกติ อยู่ที่เท่าไหร่?
ค่าโพแทสเซียมปกติ : 3.5-5.0 มิลลิโมล/ลิตร
ค่าโพแทสเซียมต่ำกว่าปกติ : ต่ำกว่า 3.5 มิลลิโมล/ลิตร
ค่าโพแทสเซียมสูงกว่าปกติ : สูงกว่า 5.0 มิลลิโมล/ลิตร
โพแทสเซียมต่ำ อาการเป็นอย่างไร?
- ร่างกายอ่อนแอ เหนื่อยล้าง่าย เนื่องจากโพแทสเซียมสำคัญต่อการทำงานของกล้ามเนื้อ
- กล้ามเนื้อเป็นตะคริว เพราะโพแทสเซียมจะช่วยด้านการหดตัวของกล้ามเนื้อ
- ใจสั่นหรือหัวใจเต้นผิดปกติ เพราะโพแทสเซียมมีบทบาทสำคัญเกี่ยวกับการเต้นของหัวใจ
- อาการท้องผูก เพราะโพแทสเซียมช่วยการทำงานของกล้ามเนื้อ รวมถึงกล้ามเนื้อทางเดินอาหาร
- รู้สึกชา โดยเฉพาะการชาบริเวณแขน ขา
- ในกรณีที่รุนแรง อาจทำให้เกิดอัมพาต หัวใจหยุดเต้น ซึ่งอันตรายต่อชีวิตได้
โพแทสเซียมต่ำ สาเหตุมากจากอะไรได้บ้าง?
สาเหตุของภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำ อาจเกิดจากจากหลายปัจจัย เช่น
- การอาเจียนหรือภาวะท้องเสีย ทำให้สูญเสียของเหลวและมีส่วนให้โพแทสเซียมลดลง
- เหงื่อออกมากเกินไป โดยเฉพาะการออกกำลังกายในสภาพแวดล้อมที่ร้อนจัด
- ความผิดปกติของไต ทำให้กักเก็บโพแทสเซียมได้น้อยลง
- ไม่รับประทานอาหารที่มีโพแทสเซียมสูง
- อาการเบื่ออาหาร ส่งผลให้รับสารอาหารได้ไม่เพียงพอ รวมถึงโพแทสเซียมเช่นกัน
- การทานยาบางชนิดที่ส่งผลให้โพแทสเซียมในร่างกายลดลง
โพแทสเซียมต่ำ ควรกินอะไร? อาหารโพแทสเซียมสูงที่จำเป็นต่อร่างกาย
หากมีภาวะโพแทสเซียมต่ำ สิ่งสำคัญอย่างหนึ่งคือต้องเพิ่มการทานอาหารที่มีโพแทสเซียมสูงเพื่อช่วยเพิ่มระดับโพแทสเซียมในเลือด แล้วโพแทสเซียมต่ำ ควรกินอะไร? สามารถเลือกทานและเพิ่มในจานอาหารได้ดังนี้
ผักโพแทสเซียมสูง
- ผักโขม
- บรอกโคลี
- หน่อไม้ฝรั่ง
- มันฝรั่ง
- มันหวาน
- มะเขือเทศ
ผลไม้โพแทสเซียมสูง
- อะโวคาโด
- แคนตาลูป
- กล้วย
- กีวี่
- ส้ม
- น้ำมะพร้าว
ถั่วและเมล็ดโพแทสเซียมสูง
- ถั่วเหลือง
- ถั่วแดง
- ถั่วเลนทิล
- ถั่วชิกพี
- พิสตาชิโอ
- อัลมอนด์
- เมล็ดทานตะวัน
- เมล็ดฟักทอง
ปลาโพแทสเซียมสูง
- แซลมอน
- ทูน่า
เนื้อที่มีโพแทสเซียมสูง
- เนื้อไก่
- เนื้อไก่งวง
ผลิตภัณฑ์ประเภทนม
- โยเกิร์ต
- นม
- ชีส
โพแทสเซียมต่ำ ควรกินอะไรดี? ประเภทอาหารที่ได้อธิบายไว้ข้างต้นจะเรียงลำดับจำนวนโพแทสเซียมตั้งแต่น้อยไปมากในแต่ละประเภทอาหารเอาไว้ ซึ่งการทานอาหารเหล่านั้นจำเป็นต้องมีความหลากหลาย ในอาหาร 1 จานต้องมีโภชนาการครบถ้วน อธิบายง่าย ๆ ก็คือครบ 5 หมู่นั่นแหละ นอกจากจะเป็นอาหารที่มีโพแทสเซียมสูงแล้ว ก็มีคุณค่าทางอาหารและสารอาหารอื่น ๆ ที่จำเป็นต่อร่างกายด้วยเช่นกัน ซึ่งตัวเลือกอาหารแต่ละประเภทมีความเฮลท์ตี้ เป็นอาหารสำหรับคนรักสุขภาพได้สบาย ๆ อย่าลืมทานอาหารทุกมื้อ ทานอาหารให้หลากหลายกันด้วย
อ่านบทความเพิ่มเติม :
เกลือโพแทสเซียม เกลือลดโซเดียมแบบใหม่ ทางเลือกของคนรักสุขภาพ
6 ผลไม้ที่มีแมกนีเซียมสูง ดีต่อกล้ามเนื้อ หัวใจ และความดัน
6 ประโยชน์ของวิตามินอีที่ไม่ควรขาด กับอาหารที่มีวิตามินอีสูง